Protem Speaker : સંસદના નીચલા ગૃહ, એટલે કે લોકસભાનું પ્રથમ સત્ર 24 જૂનથી 3 જુલાઈ 2024 સુધી ચાલશે, જ્યારે નવા ચૂંટાયેલા સભ્યો 24 અને 25 જૂન, 2024ના રોજ શપથ લેશે.
- હાઈલાઈટ્સ :
- 17મી લોકસભાના સ્પીકર ઓમ બિરલા
- રાષ્ટ્રપતિએ ભર્તૃહરિ મહતાબ પ્રોટેમ સ્પીકર તરીકે કર્યા નિયુક્ત
- BJPના સાંસદ ભર્તૃહરિ મહતાબ લોકસભાના પ્રોટેમ સ્પીકર બનાવ્યા
- લોકસભાનું પ્રથમ સત્ર 24 જૂનથી 3 જુલાઈ 2024 સુધી ચાલશે
- નવા ચૂંટાયેલા સભ્યો 24 અને 25 જૂન, 2024ના રોજ શપથ લેશે
ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)ના સાંસદ ભર્તૃહરિ મહતાબને લોકસભાના પ્રોટેમ સ્પીકર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. ગુરુવારે 20 જૂન, 2024 રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ તેમને બંધારણની કલમ 95 (1) હેઠળ નિયુક્ત કર્યા. સંસદીય બાબતોના પ્રધાન કિરેન રિજિજુએ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર જણાવ્યું હતું.
કિરેન રિજિજુના જણાવ્યા અનુસાર,રાષ્ટ્રપતિએ લોકસભાના સભ્યો સુરેશ કોડીકુનીલ, ટી.આર. બાલુ,રાધા મોહન સિંહ,ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તે અને સુદીપ બંદોપાધ્યાયને બંધારણની કલમ 99 હેઠળ પ્રોટેમ સ્પીકરના સહાયક તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે,જે તેમને 18મી લોકસભા બનાવશે.નવા ચૂંટાયેલા સભ્યોના શપથ ગ્રહણની સુવિધા માટે.
પ્રોટેમ શબ્દ લેટિન ભાષામાંથી આવ્યો છે, જેનો અર્થ અમુક સમય માટે થાય છે. પ્રોટેમ સ્પીકરને એક્ટિંગ સ્પીકર પણ કહેવામાં આવે છે.લોકસભા/વિધાનસભાના કાયમી અધ્યક્ષ નવા ચૂંટાયેલા ગૃહની પ્રથમ બેઠક પહેલા પદ ખાલી કરે છે. રાષ્ટ્રપતિ/રાજ્યપાલ પછી પ્રોટેમ સ્પીકરની નિમણૂક કરે છે. તેમની નિમણૂક સામાન્ય રીતે લોકસભા અથવા વિધાનસભા કાયમી અધ્યક્ષની પસંદગી ન કરે ત્યાં સુધીના સમયગાળા માટે હોય છે.
બંધારણમાં ક્યાંય પ્રોટેમ સ્પીકર પદનો ઉલ્લેખ નથી. જો કે સંસદીય બાબતોના મંત્રાલયની હેન્ડબુકમાં પ્રોટેમ સ્પીકર વિશે કેટલીક બાબતોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.ગૃહના સૌથી વરિષ્ઠ સભ્ય (લોકસભા અથવા વિધાનસભામાં સૌથી લાંબો કાર્યકાળ ધરાવનાર)ને પ્રોટેમ સ્પીકર બનાવવામાં આવે છે. આ પોસ્ટ અસ્થાયી છે અને થોડા સમય માટે અસ્તિત્વમાં આવે છે. પ્રોટેમ સ્પીકર નવા સભ્યોને શપથ લે છે, ફ્લોર ટેસ્ટ કરે છે, વોટ નક્કી કરે છે અને કાયમી સ્પીકર ચૂંટાય ત્યાં સુધી ગૃહની પ્રવૃત્તિઓ ચલાવે છે.
કોણ છે ભર્તૃહરિ મહતાબ
ભર્તૃહરિ મહતાબ ઓડિશાના કટકથી છ વખત લોકસભાના સાંસદ રહી ચૂક્યા છે. સામાન્ય ચૂંટણી 2024 તેમણે (ભાજપ વતી) બીજુ જનતા દળ (BJD) ના સંતરુપ મિશ્રાને 57,077 મતોથી હરાવ્યા.