આજે એટલે કે 15મી ઓગસ્ટે આખો દેશ 77મો સ્વતંત્રતા દિવસ ઉજવી રહ્યો છે. અંગ્રેજોથી મળેલી આઝાદીને દર વર્ષે સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લાલ કિલ્લા પરથી જનતાને સંબોધન કર્યું અને સાથે જ ત્રિરંગો લહેરાવ્યો.
Independence day 2023 : આજે એટલે કે 15મી ઓગસ્ટે આખો દેશ 77મો સ્વતંત્રતા દિવસ ઉજવી રહ્યો છે. અંગ્રેજોથી મળેલી આઝાદીને દર વર્ષે સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લાલ કિલ્લા પરથી ત્રિરંગો લહેરાવીને જનતાને સંબોધન કર્યું હતું.દર વર્ષે દેશભક્તિના કાર્યક્રમોનું સમગ્ર દેશમાં આયોજન કરવામાં આવે છે અને ધ્વજવંદન પણ કરવામાં આવે છે.
સામાન્ય રીતે એવું માનવામાં આવે છે કે 15 ઓગસ્ટના રોજ ગુલામોથી આઝાદી મળી હતી તેથી જ તેને સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. પરંતુ તમને જણાવી દઈએ કે ભારત 30 જૂન 1948ના રોજ જ બ્રિટિશ શાસનથી આઝાદ થયું હતું. તો પછી 15 ઓગસ્ટને સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે કેમ પસંદ કરવામાં આવ્યો? તો ચાલો જાણીએ..
30મી જૂને જ ‘બ્રિટિશ’ પાસેથી આઝાદી મળી
ભારતને 30 જૂન 1948ના રોજ જ બ્રિટિશ શાસનથી આઝાદી મળી હતી. એટલે કે 30 જૂને અંગ્રેજોએ ભારતને સત્તા સોંપી દીધી હતી. પરંતુ તે જ સમયે નહેરુ અને મોહમ્મદ અલી ઝીણા વચ્ચે ભારત અને પાકિસ્તાનના ભાગલાને લઈને ચર્ચા શરૂ થઈ હતી. આ દરમિયાન મોહમ્મદ અલી ઝીણાએ પાકિસ્તાનની માંગ કરી હતી. આ પછી, સાંપ્રદાયિક રમખાણો થવા લાગ્યા જેના પછી 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ જ ભારતને સ્વતંત્ર બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો. ભારતની સ્વતંત્રતા અંગે 4 જુલાઈ 1947ના રોજ માઉન્ટબેટન દ્વારા બ્રિટિશ હાઉસ ઓફ કોમન્સમાં ભારતીય સ્વતંત્રતા બિલ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ બિલને બ્રિટિશ સંસદે તરત જ મંજૂરી આપી દીધી અને 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ ભારતને સ્વતંત્ર જાહેર કરવામાં આવ્યો.
સ્વતંત્રતા દિવસ 15 ઓગસ્ટના રોજ પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો કારણ કે
એવું માનવામાં આવે છે કે 15 ઓગસ્ટ 1945ના રોજ જાપાની સેનાએ બ્રિટિશ આર્મી સમક્ષ આત્મસમર્પણ કર્યું ત્યારે બીજા વિશ્વ યુદ્ધનો અંત આવ્યો હતો. તે સમયે, લોર્ડ માઉન્ટબેટન બ્રિટિશ આર્મીમાં સાથી દળોમાં કમાન્ડર હતા. આવી સ્થિતિમાં તેમણે આ દિવસને ખાસ ગણાવ્યો હતો. આ જ કારણ હતું કે છેલ્લા વાઈસરોય લોર્ડ માઉન્ટબેટને આ દિવસને ભારતની આઝાદીના દિવસ તરીકે પસંદ કર્યો હતો.
સ્વતંત્રતા સાથે ભાગલાની પીડા
અંગ્રેજો પાસેથી આઝાદી મળ્યા પછી, માનવજાતના ઇતિહાસમાં સૌથી મોટું વિસ્થાપન ભારતમાં થયું. 1 કરોડ 45 લાખ વસ્તી બંને (ભારત-પાકિસ્તાન) બાજુએ વિસ્થાપિત થઈ. 72 લાખ 26 હજાર મુસ્લિમ ભારત છોડીને પાકિસ્તાન ગયા. 72 લાખ 49 હજાર હિન્દુ અને શીખ પાકિસ્તાન છોડીને ભારત આવ્યા. એવું માનવામાં આવે છે કે તે સમયે 8થી 10 લાખ લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા.