વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય કેબિનેટે નાણાકીય વર્ષ 2023-24 થી 2025-26 સુધીના ત્રણ વર્ષમાં 75 લાખ મફત એલપીજી કનેક્શન્સ મુક્ત કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના (PMUY)ના વિસ્તરણને મંજૂરી આપી છે. નીચેના દરે કનેક્શન દીઠ કુલ નાણાકીય અસર રૂ. 1650 કરોડ થશે:-
14.2 કિગ્રા સિંગલ બોટલ કનેક્શન – કનેક્શન દીઠ રૂ. 2200
5 કિલો ડબલ બોટલ કનેક્શન – કનેક્શન દીઠ રૂ. 2200
5 કિલો સિંગલ બોટલ કનેક્શન – કનેક્શન દીઠ રૂ. 1300
ઉજ્જવલા 2.0 ની હાલની પદ્ધતિ અનુસાર, પ્રથમ રિફિલ અને સ્ટોવ પણ ઉજ્જવલા લાભાર્થીઓને મફતમાં આપવામાં આવશે.
જણાવી દઈએ કે, PMUY ગ્રાહકોને 14.2 kg LPG સિલિન્ડર પર દર વર્ષે 12 રિફિલ માટે 200 રૂપિયાની લક્ષિત સબસિડી આપવામાં આવી રહી છે. PMUY ચાલુ રાખ્યા વિના, પાત્ર ગરીબ પરિવારો યોજના હેઠળ યોગ્ય લાભ મેળવી શકશે નહીં. એલપીજી કનેક્શન ગરીબ પરિવારોને સ્વચ્છ રસોઈ ઇંધણની ઍક્સેસ આપશે, જે લાકડું, કોલસો, ગાયનું છાણ વગેરે જેવા રસોઈ ઇંધણના પરંપરાગત સ્ત્રોતોના ઉપયોગથી થતી આરોગ્ય સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં મદદ કરશે.
તેનાથી મહિલાઓની ઉત્પાદકતામાં વધારો થશે અને તેમની ગુણવત્તામાં વધારો થશે. આર્થિક રીતે વંચિત પરિવારોને એલપીજી કનેક્શન આપવાથી તેઓને સ્વચ્છ રસોઈ ઇંધણની પહોંચ મળે છે, જે બદલામાં લાકડા, કોલસો અને ગાયના છાણ જેવા પરંપરાગત રસોઈ ઇંધણના ઉપયોગ સાથે સંકળાયેલા સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને હલ કરવામાં મદદ કરે છે. આ માહિતી આપતાં કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી અનુરાગ ઠાકુરે કહ્યું કે, ઉજ્જવલા યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 9.60 કરોડ એલપીજી સિલિન્ડરનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે.
જો કે, કેટલાક પાત્ર પરિવારો પાસે હજુ પણ એલપીજી કનેક્શન નથી. આ ઘણા કારણોને લીધે થાય છે, જેમ કે વધતી વસ્તી, લગ્ન, લોકો તેમના પરિવારોથી દૂર જતા, બચેલા મકાનો અને ખૂબ જ દૂરના વિસ્તારોમાં વસવાટને કારણે નવા મકાનોનું નિર્માણ. 31 ઓગસ્ટ, 2023 સુધીમાં 1.5 મિલિયન PMUY કનેક્શનની માંગ છે. તમને જણાવી દઈએ કે, PMUY ને એક સફળ સામાજિક કલ્યાણ કાર્યક્રમ તરીકે જોવામાં આવે છે જેણે સમગ્ર દેશમાં LPG વપરાશમાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો છે, જે 2016 માં 62% થી વધીને હવે લગભગ દરેક વ્યક્તિ સુધી પહોંચી ગયો છે.