નાણાં મંત્રાલયે મનરેગા હેઠળ નાણાકીય વર્ષ 2024 માટે 10 હજાર કરોડ રૂપિયાના વધારાના ભંડોળની વ્યવસ્થા કરી છે. મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી યોજના હેઠળ નાણા મંત્રાલયે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોજગારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રૂ. 10,000 કરોડના વધારાના ભંડોળ બહાર પાડ્યા છે. અને નોંધનીય બાબત એ છે કે આ વર્ષે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોજગારીમાં ઘટાડો થયો છે. અને NREGAમાં ભંડોળના ખર્ચમાં વધારો થયો છે. આવી સ્થિતિમાં જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા માટે વધારાનું ભંડોળ બહાર પાડવામાં આવ્યું છે. ત્યાર બાદ કેન્દ્ર સરકાર સંસદના આગામી સત્રમાં સરકાર પાસેથી ફંડ લેશે.
આ વર્ષમાં નબળા વરસાદને કારણે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોજગારીનું સંકટ જોવા મળી રહ્યું છે. તેના કારણે આ વર્ષે સરકારે મનરેગા હેઠળ 60,000 કરોડ રૂપિયાનું બજેટ ફાળવ્યું હતું જેનો શિયાળુ સત્ર પહેલા 95 ટકા સુધી ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. અને મનરેગાની વધતી માંગને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે 10 હજાર કરોડ રૂપિયાનું વધારાનું બજેટ બહાર પાડ્યું છે.
આ વર્ષે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં નબળા ચોમાસા અને ધીમે ધીમે ઔદ્યોગિક સુધારાને કારણે સામાન્ય રીતે શહેરો તરફ કામદારોનું ઓછું સ્થળાંતર જોવા મળ્યું છે. અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં મનરેગા હેઠળ કામની માંગ વધી છે. પરંતુ નિર્ધારિત બજેટનો 95 ટકા સંસદના શિયાળુ સત્ર પહેલા જ ખર્ચાઈ ગયો હતો. આના કારણે ભંડોળની અછતને ધ્યાનમાં રાખીને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયે ફિક્સ ફંડમાં 28,000 કરોડ રૂપિયાના વધારાના બજેટની જોગવાઈની વાત કરી છે. અને હવે સરકારે આમાંથી 10,000 કરોડ રૂપિયાનું ફંડ પણ બહાર પાડ્યું છે.
વર્ષ 2024માં કેન્દ્ર સરકારે મનરેગા હેઠળ ફાળવવામાં આવેલા બજેટમાં મોટો કાપ મૂક્યો હતો અને તેને 88,000 કરોડ રૂપિયાથી ઘટાડીને 60,000 કરોડ રૂપિયા કરી દીધો હતો. ત્યાર બાદ એવી જાહેરાત કરવામાં આવી હતી કે જરૂર પડશે તો સરકાર કરશે વધુ ભંડોળ માટેની જોગવાઈ.
