મસ્જિદોમાં લાઉડસ્પીકર લગાવવામાં આવ્યા છે. આ લાઉડસ્પીકર દ્વારા દરેકને દરરોજ પાંચ વખત નમાઝ અદા કરવામાં આવે છે. પરંતુ નમાઝથી કોઈપણ પ્રકારનું ધ્વનિ પ્રદૂષણ થતું નથી તેમ ગુજરાત હાઈકોર્ટનું માનવું છે. ગુજરાત હાઈકોર્ટે એક અરજી પર સુનાવણી કરતી વખતે તે સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો કે દિવસમાં પાંચ વખત નમાઝ અદા કરવાથી ધ્વનિ પ્રદૂષણ થાય છે. કોર્ટે દલીલ કરી હતી કે મંદિરમાં આરતી દરમિયાન ઘંટ અને નગારાનો પણ અવાજ આવે છે તો શું તેનાથી ધ્વની પ્રદુષણ નથી થતું.
સામાજિક કાર્યકર્તા શક્તિ સિંહ ઝાલા દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી આ પીઆઈએલમાં માંગ કરવામાં આવી હતી કે મસ્જિદોમાં લગાવવામાં આવેલા લાઉડસ્પીકર પર પ્રતિબંધ મુકવો જોઈએ. અરજદારે જણાવ્યું હતું કે આનાથી લોકો અને ખાસ કરીને બાળકોને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થાય છે. આ કેસની સુનાવણી ગુજરાત હાઈકોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ સુનીતા અગ્રવાલ અને જસ્ટિસ અનિરુદ્ધ પી મેઈ કરી રહ્યા હતા.
આ કેસની સુનાવણી કરતા ચીફ જસ્ટિસ સુનીતા અગ્રવાલે કહ્યું, “એક દિવસમાં કેટલી મિનિટ નમાઝ પઢવામાં આવે છે? 5 મિનિટથી ઓછા સમયમાં, ધ્વનિ પ્રદૂષણ ક્યાંથી આવે છે? અમને ડેસિબલ (ધ્વનિ પ્રદૂષણ માપવા માટેના ધોરણ) વિશે કહો? “આઝાન તકનીકી રીતે કેટલા ડેસિબલ વધે છે?”
ત્યારબાદ ચીફ જસ્ટિસે મંદિરોમાં થતી આરતીની સરખામણી મસ્જિદોમાં કરવામાં આવતી નમાજ સાથે કરી હતી. જ્યારે અરજદારના વકીલે કહ્યું કે અઝાન દિવસ દરમિયાન અને સવારે પણ પઢવામાં આવી રહી છે. આ અંગે તેમણે કહ્યું, “મંદિરોમાં પણ સવારે આરતી સંગીત સાથે શરૂ થાય છે. તેનાથી કોઈ પ્રકારનું ધ્વનિ પ્રદૂષણ તો નથી થતું? શું તમે કહી શકો કે ઘંટ અને નગારા નો અવાજ ફક્ત મંદિરોમાં જ રહે છે? તે મંદિરના પરિસરની બહાર ન જાય?
આ પછી ચીફ જસ્ટિસે મસ્જિદોમાં અઝાનના સમય વિશે વાત કરી. તેમનું કહેવું છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ 10 મિનિટમાં અઝાન કરે છે તો અવાજનું પ્રદૂષણ કેટલું વધે છે તેનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક આધાર નથી. તેમણે કહ્યું કે આનાથી થતા ધ્વનિ પ્રદૂષણને માપવામાં આવ્યું નથી, તેથી તેના પર ચર્ચા થઈ શકે નહીં.
આ પછી, કોર્ટે મસ્જિદોમાં લગાવેલા લાઉડસ્પીકર પર પ્રતિબંધ ન મૂકવાની તરફેણમાં વધુ દલીલો આપી. ચીફ જસ્ટિસ સુનીતા અગ્રવાલે કહ્યું, “અમે એ સમજવામાં અસમર્થ છીએ કે લાઉડસ્પીકર દ્વારા અઝાન પઢતા વ્યક્તિનો અવાજ ધ્વનિ પ્રદૂષણના એટલા સ્તર સુધી પહોંચી શકે છે કે તે સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડે છે.”
આ તમામ તર્ક આપતાં કોર્ટે અઝાન માટે લાઉડસ્પીકર પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માગણી કરતી અરજીને ફગાવી દીધી હતી. ગુજરાત હાઈકોર્ટે કહ્યું કે તે આવી અરજી પર સુનાવણી કરી શકે નહીં.
ઉલ્લેખનીય છે કે તાજેતરમાં ઉત્તર પ્રદેશમાં ધાર્મિક સ્થળો પરથી અવાજ ઉઠાવતા લાઉડસ્પીકર હટાવવામાં આવી રહ્યા છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં પોલીસ અને પ્રશાસને આ માટે ખાસ અભિયાન હાથ ધર્યું છે. અત્યાર સુધીમાં લગભગ 3,200 જગ્યાએથી લાઉડસ્પીકર ગોઠવવામાં આવ્યા છે.
