ઉત્તર પ્રદેશની યોગી સરકારે 16,000થી વધુ મદરેસાઓની માન્યતા રદ કરી દીધી છે. અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના આદેશ બાદ આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. અત્યાર સુધી આ મદરેસાઓ મદરેસા બોર્ડ હેઠળ ચાલતી હતી, જેને હાઈકોર્ટે ગેરબંધારણીય જાહેર કરી હતી. હવે આ પાત્ર મદરેસાઓએ અન્ય બોર્ડ પાસેથી માન્યતા લેવી પડશે, નહીં તો તેઓ બંધ થઈ જશે.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્ય સચિવ દુર્ગા શંકર મિશ્રાએ અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના નિર્ણયને લાગુ કરવા માટે નિર્દેશ જારી કર્યા છે. આ સૂચનાઓ ઉત્તર પ્રદેશના તમામ જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને મોકલવામાં આવી છે. આ અંતર્ગત ઉત્તર પ્રદેશમાં જે મદરેસાઓ અત્યાર સુધી મદરેસા બોર્ડ હેઠળ ચાલતા હતા, તેમને અન્ય બોર્ડ પાસેથી માન્યતા મેળવવી પડશે. જે મદરેસાઓ અન્ય બોર્ડની લાયકાત પૂરી કરે છે તે જ આ માન્યતા મેળવી શકશે. આ મામલામાં જે મદરેસા લાયક નથી તે બંધ કરવામાં આવશે.
આ નિર્ણય મદરેસામાં ભણતા બાળકોના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને લેવામાં આવ્યો છે. માન્યતા પ્રાપ્ત મદરેસામાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓને કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો નહીં પડે. ઉત્તર પ્રદેશમાં, માન્યતા ન મળવાને કારણે બંધ થઈ ગયેલા મદરેસાઓમાં ભણતા બાળકોને નજીકની સરકારી શાળાઓમાં સમાવવામાં આવશે. જો શાળાઓમાં ક્ષમતા વધારવાની અથવા નવી શાળાઓ ખોલવાની જરૂર હશે તો તે પણ કરવામાં આવશે. રાજ્યના લઘુમતી કલ્યાણ મંત્રી ઓમપ્રકાશ રાજભરે પણ આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે.
નોંધનીય છે કે ઉત્તર પ્રદેશમાં 16,000થી વધુ મદરેસાઓની માન્યતા રદ કરવામાં આવી રહી છે, જેનો ઉપયોગ 2004ના મદરેસા એક્ટ હેઠળ થતો હતો. તેમાંથી 500 થી વધુ મદરેસાઓને સરકાર તરફથી નોંધપાત્ર અનુદાન પણ પ્રાપ્ત થયું છે. સરકારે આ મદરેસાઓમાં ભણાવતા શિક્ષકોને પૈસા પણ ચૂકવ્યા હતા.
અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે 22 માર્ચ 2024ના રોજ આ અરજી પર સુનાવણી કરતા રાજ્ય મદરેસા બોર્ડ એક્ટને ગેરબંધારણીય જાહેર કર્યો હતો. હાઈકોર્ટે આ કેસમાં કહ્યું હતું કે મદરસા શિક્ષણ બિનસાંપ્રદાયિકતાના સિદ્ધાંતોની વિરુદ્ધ છે અને સરકારે મદરસામાં ધાર્મિક શિક્ષણ મેળવતા બાળકોને ઔપચારિક શિક્ષણ પ્રણાલીમાં દાખલ કરવામાં આવે તેનો અમલ કરવો પડશે. આ દરમિયાન હાઈકોર્ટે પૂછ્યું હતું કે મદરેસા બોર્ડ શિક્ષણ મંત્રાલયને બદલે લઘુમતી બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા કેમ ચલાવવામાં આવે છે.
મદરેસા બોર્ડને ગેરબંધારણીય જાહેર કરવાના અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના નિર્ણય વિરુદ્ધ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે. આની સુનાવણી શુક્રવારે (5 એપ્રિલ, 2024) થશે. આ સુનાવણી ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડની બેન્ચ કરશે. ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર પણ આ મામલે પોતાનું વલણ રજૂ કરશે.
