ભારતીય જનતા પાર્ટી એક રાષ્ટ્રવાદી રાજકીય પક્ષ છે જે ભારતને વિશ્વ મંચ પર એક મજબૂત,સમૃદ્ધ અને શક્તિશાળી રાષ્ટ્ર તરીકે સ્થાપિત કરવા માટે સંકલ્પબદ્ધ છે.ભારતને સક્ષમ રાષ્ટ્ર બનાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે,6 એપ્રિલ,1980ના રોજ નવી દિલ્હીના કોટલા મેદાન ખાતે યોજાયેલા કાર્યકર્તા સંમેલનમાં ભાજપની રચના કરવામાં આવી હતી જેમાં અટલ બિહારી વાજપેયી તેના પ્રથમ પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાયા હતા.તેનો ઈતિહાસ ભારતીય જનસંઘ સાથે જોડાયેલો છે.આઝાદીની પ્રાપ્તિ અને દેશના વિભાજન સાથે,દેશમાં એક નવી રાજકીય પરિસ્થિતિ ઊભી થઈ.
મહાત્મા ગાંધીજીની હત્યા બાદ રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યોસંઘના કેટલાક સ્વયંસેવકોએ પણ પ્રતિબંધનો ફટકો અનુભવ્યો હતો અને તેમને લાગ્યું હતું કે સંઘના રાજકીય ક્ષેત્રથી સૈદ્ધાંતિક રીતે અંતર જાળવવાને કારણે તેઓ માત્ર એકલા પડી ગયા નથી,પરંતુ સંઘને રાજકીય રીતે પણ નિશાન બનાવવામાં આવી રહ્યો છે.આવી સ્થિતિમાં દેશમાં રાષ્ટ્રવાદી રાજકીય પક્ષની જરૂરિયાત અનુભવાવા લાગી.પરિણામે,ભારતીય જનસંઘની સ્થાપના 21 ઓક્ટોબર,1951ના રોજ રઘોમલ આર્ય કન્યા હાઇસ્કૂલ,દિલ્હીમાં ડૉ.શ્યામા પ્રસાદ મુખર્જીની અધ્યક્ષતામાં કરવામાં આવી હતી.
ભારતીય જનસંઘે ડૉ.શ્યામા પ્રસાદ મુખર્જીના નેતૃત્વમાં કાશ્મીર અને રાષ્ટ્રીય અખંડિતતાના મુદ્દે ચળવળ શરૂ કરી અને કાશ્મીરને કોઈપણ પ્રકારનો વિશેષાધિકાર આપવાનો વિરોધ કર્યો. નેહરુના સરમુખત્યારશાહી વલણના પરિણામે,ડૉ.શ્યામા પ્રસાદ મુખર્જીને કાશ્મીરની જેલમાં નાખવામાં આવ્યા હતા,જ્યાં તેમનું રહસ્યમય સંજોગોમાં મૃત્યુ થયું હતું.નવી પાર્ટીને મજબૂત કરવાનું કામ પંડિત દીનદયાળ ઉપાધ્યાયના ખભા પર આવી ગયું.ભારતીય જનસંઘે ભારત-ચીન યુદ્ધમાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પર નેહરુની નીતિઓનો કટ્ટર વિરોધ કર્યો હતો.
વડાપ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીના નેતૃત્વમાં નિરંકુશ બની રહેલી કોંગ્રેસ સરકાર સામે દેશમાં જનઅસંતોષ ઉભો થવા લાગ્યો.ગુજરાતના નવનિર્માણ આંદોલન સાથે બિહારમાં વિદ્યાર્થી આંદોલન શરૂ થયું.કોંગ્રેસે આ આંદોલનોને દબાવવાનો માર્ગ અપનાવ્યો.લોકનાયક જયપ્રકાશ નારાયણે ચળવળનું નેતૃત્વ સ્વીકાર્યું અને કોંગ્રેસ શાસન સામે જનતાનો અસંતોષ દેશભરમાં ગાજ્યો.1971 માં ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ અને બાંગ્લાદેશમાં વિદ્રોહના સંદર્ભમાં દેશ પર બાહ્ય કટોકટી લાદવામાં આવી હતી.જન આંદોલનોથી ગભરાયેલી ઈન્દિરા ગાંધીની કોંગ્રેસ સરકારે દમન દ્વારા લોકોના અવાજને કચડી નાખવા પ્રયાસ કર્યો.પરિણામે,25 જૂન,1975 ના રોજ ભારતીય બંધારણની કલમ 352 હેઠળ ‘આંતરિક કટોકટી’ના રૂપમાં બીજી વખત દેશ પર કટોકટી લાદવામાં આવી.
જયપ્રકાશ નારાયણની હાકલ પર નવી રાષ્ટ્રીય પાર્ટી ‘જનતા પાર્ટી’ની રચના કરવામાં આવી. વિપક્ષી દળોએ એક મંચ પર ચૂંટણી લડી અને ચૂંટણી માટે ઓછા સમયને કારણે ‘જનતા પાર્ટી’ સંપૂર્ણ રીતે રાજકીય પક્ષ તરીકે બની શકી નથી.કોંગ્રેસને સામાન્ય ચૂંટણીઓમાં કારમી હારનો સામનો કરવો પડ્યો અને ‘જનતા પાર્ટી’ અને અન્ય વિપક્ષી પાર્ટીઓ પ્રચંડ બહુમતી સાથે સત્તા પર આવી.અગાઉની જાહેરાત મુજબ,1 મે,1977ના રોજ,ભારતીય જનસંઘે લગભગ 5000 પ્રતિનિધિઓના સંમેલનમાં પોતાને જનતા પાર્ટીમાં ભેળવી દીધું.
ભાજપે આંતરરાષ્ટ્રીય,રાષ્ટ્રીય અને જાહેર હિતના મુદ્દાઓ પર અવાજ ઉઠાવીને ભારતીય લોકશાહીમાં તેની મજબૂત ભાગીદારી નોંધાવી અને ભારતીય રાજકારણને નવા આયામો આપ્યા.ભારતીય જનતા પાર્ટીએ ભારતીય રાજકારણને દ્વિ-ધ્રુવીય બનાવીને ગઠબંધન યુગની શરૂઆત કરવામાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવી છે,જેને કોંગ્રેસ દ્વારા પ્રભુત્વ ધરાવતી એક-પક્ષીય લોકશાહી પ્રણાલી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
દેશમાં વિકાસ આધારિત રાજનીતિનો પાયો પણ ભાજપ દ્વારા વિવિધ રાજ્યોમાં સત્તામાં આવ્યા બાદ અને સમગ્ર દેશમાં ભાજપની આગેવાની NDA શાસન દરમિયાન નાખવામાં આવ્યો હતો. આજે ત્રણ દાયકા પછી દેશની જનતાએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં એક જ પક્ષને પૂર્ણ બહુમતી આપી છે અને કેન્દ્રમાં ભાજપની આગેવાની હેઠળની NDA સરકાર પ્રચંડ બહુમતી સાથે જીતી છે.
ગણ્યા ગાંઠ્યા કાર્યકર્તાઓ સાથે શરૂ થયેલ ભારતીય જનતા પાર્ટીની સફર આજે ઘણા બધા આયામો સર કરીને વિશ્વની સૌથી મોટી પાર્ટી બની ગઈ છે.એટલુ જ નહી પણ માત્ર બે સાંસદોથી શરૂ થયેલી ભાજપની વિકાસ યાત્રા આજે 300 પ્લસ સુધી પહોંચી છે.તો વળી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં 10 વર્ષ સુધી સત્તા સ્થાને રહી દેશને વિકાસશીલ માથી આગળ લઈ જઈ વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવ્યુ છે.વડાપ્રધાન મોદીની જ દીર્ધ દ્રષ્ટિ અને આંતરરાષ્ટ્રીય કુટનીતિની કૂનેહને લઈ વિશ્વમાં આજે ભારતનો ડંકો વાગે છે.અને હાલ લોકસભા 2024ની ચૂંટણીમા 400 પ્લસના લક્ષ્ય સાથે જીતની હેટ્રીક નોંધાવવા કવાયત ચાલી રહી છે.જેમાં કાર્યકરો પણ કર્મઠતા અને કાર્યશીલતાની આહૂતિ આપી રહ્યા છે.
