હાઈલાઈટ્સ
- એનડીએ સરકાર આજે સંસદમાં વક્ફ બોર્ડ સંશોધન બિલ રજૂ કરશે
- વક્ફ બોર્ડ સંશોધન બિલમાં 40 મોટા ફેરફારો કરવાનો પ્રસ્તાવ છે
- વિપક્ષના વિરોધ છતાં પણ ભાજપ બિલ પાસ કરાવવા પ્રયાસ કરશે
- 1995ની વકફ કાયદાકીય વ્યવસ્થામાં સુધારા કરવામાં આવશે
- સરકાર આ બિલમાં વકફના 44 નિયમોમાં સુધારો કરશે
એનડીએ સરકાર આજે સંસદમાં વક્ફ બોર્ડ સંશોધન બિલ રજૂ કરશે, જેમાં 40 મોટા ફેરફારો કરવાનો પ્રસ્તાવ છે. વિપક્ષના વિરોધ છતાં પણ ભાજપ બિલ પાસ કરાવવા માટે ભરપૂર પ્રયાસ કરશે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સરકાર બે નકલો રજૂ કરશે, એક જેના દ્વારા વકફ એક્ટ 1923 નાબૂદ કરવામાં આવશે. જ્યારે 1995ની વકફ કાયદાકીય વ્યવસ્થામાં સુધારા કરવામાં આવશે. સરકાર આ બિલમાં વકફના 44 નિયમોમાં સુધારો કરશે. બીજા દિવસે અલ્પસંખ્યક મંત્રી કિરેન રિજિજુ લગભગ 12 વાગે બિલ રજૂ કરશે.
સરકારે કહ્યું કે બિલ લાવવાનો હેતુ વકફ પ્રોપર્ટીનું બહેતર સંચાલન અને સંચાલન છે. બિલમાં મહિલાઓને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવી છે, મોદી સરકારનું ફોકસ ખાસ કરીને મહિલાઓ પર છે, મહિલાઓને તેમના મહિલા સશક્તિકરણ અભિયાન હેઠળ ઘણી યોજનાઓમાં પ્રાથમિકતા આપવામાં આવી છે. આ બિલથી સરકાર મહિલાઓને યોગ્ય પ્રતિનિધિત્વ આપશે.
સેન્ટ્રલ કાઉન્સિલ અને સ્ટેટ વક્ફ બોર્ડમાં બે મહિલાઓનું હોવું ફરજિયાત રહેશે. વકફની નોંધણીની રીતને કેન્દ્રીય પોર્ટલ અને ડેટાબેઝ દ્વારા સુવ્યવસ્થિત કરવામાં આવશે. આ સાથે ટ્રિબ્યુનલના માળખામાં બે સભ્યો અને ટ્રિબ્યુનલના આદેશો સામે હાઈકોર્ટમાં અપીલ કરવા માટે નેવું દિવસનો સમયગાળો પણ હશે. આમાં વકફ એક્ટ 1995ની કલમ 40 હટાવવામાં આવી રહી છે જે અંતર્ગત વકફ બોર્ડને કોઈપણ મિલકતને વકફ પ્રોપર્ટી તરીકે જાહેર કરવાનો અધિકાર હતો.
વકફ એક્ટ 1995નું નામ બદલીને સંકલિત વકફ મેનેજમેન્ટ, સશક્તિકરણ, કાર્યક્ષમતા અને વિકાસ અધિનિયમ, 1995 રાખવામાં આવશે. મળતી માહિતી મુજબ વકફ બોર્ડની મિલકતોના સર્વે કરવાનો અધિકાર જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ અને અધિક જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને હશે. વકફ બોર્ડ તેની વિગતો આપ્યા બાદ અને તેને સાબિત કર્યા પછી જ તેની મિલકતને પોતાની તરીકે સ્વીકારી શકે છે. વક્ફ કાઉન્સિલમાં એક કેન્દ્રીય મંત્રી, ત્રણ સાંસદો, મુસ્લિમ સંગઠનોના ત્રણ પ્રતિનિધિઓ, મુસ્લિમ કાયદાના ત્રણ નિષ્ણાતો, સુપ્રીમ કોર્ટ અથવા હાઈકોર્ટના બે ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશો, એક પ્રખ્યાત વકીલ, રાષ્ટ્રીય પ્રતિષ્ઠાના ચાર લોકો, વધારાના અથવા સંયુક્ત સચિવોનો સમાવેશ થશે.
વાસ્તવમાં, દેશમાં કુલ 32 વક્ફ બોર્ડ છે, હાલમાં દેશના કુલ વક્ફ બોર્ડ પાસે આઠ લાખ એકર જમીન છે. વર્ષ 2009માં આ મિલકત ચાર લાખ એકર હતી. આમાંની મોટાભાગની જમીનમાં મસ્જિદો, મદરેસાઓ અને કબ્રસ્તાનો છે. ડિસેમ્બર 2022 સુધીમાં, વક્ફ બોર્ડ પાસે કુલ 8,65,644 સ્થાવર મિલકતો હતી. સ્થાવર મિલકતના સંદર્ભમાં, વક્ફ બોર્ડ દેશમાં રેલવે અને આર્મી પછી ત્રીજા નંબરનું સૌથી મોટું જમીન માલિક છે.
વકફ બોર્ડે જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટની કચેરીમાં તેની મિલકતની નોંધણી કરાવવી પડશે, જેથી મિલકતની કિંમત નક્કી કરી શકાય. સેન્ટ્રલ વક્ફ કાઉન્સિલ અને રાજ્ય અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ વક્ફ બોર્ડમાં મુસ્લિમ મહિલાઓ અને બિન-મુસ્લિમોનું પ્રતિનિધિત્વ હોવું જોઈએ. બોર્ડમાં શિયા, સુન્ની, બોહરા, અખાખાની અને અન્ય પછાત વર્ગો સહિત મુસ્લિમ સમુદાયોનું પ્રતિનિધિત્વ હશે. નવા બિલ મુજબ વકફ બોર્ડ કાઉન્સિલ અને વક્ફ બોર્ડમાં બે-બે મહિલા સભ્યો રાખવાનું ફરજિયાત રહેશે.
કેન્દ્ર સરકારના આ બિલ પર વિપક્ષી છાવણીમાં રાજકીય વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. હૈદરાબાદના સાંસદ એઆઈએમઆઈએમના પ્રમુખ અસુદ્દીન ઓવૈસીએ તેનો વિરોધ વ્યક્ત કર્યો અને કહ્યું કે કેન્દ્રની મોદી સરકાર દરેક નિર્ણય મુસ્લિમો વિરુદ્ધ લે છે, જેનો અર્થ છે કે તે મુસ્લિમ સમુદાયને નબળો પાડવા માંગે છે.
