હાઈલાઈટ્સ :
- પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજનાને આજે 10 વર્ષ પૂર્ણ થયા
- PM મોદીએ 28 ઓગસ્ટ 2014ના રોજ યોજનાની શરૂઆત કરી
- યોજના હેઠળ હાલ સુધીમા 53.13 કરોડ બેંક ખાતા ખોલવામાં આવ્યા
- જન ધન ખાતાઓમા રૂ.2.3 લાખ કરોડની રકમ જમા કરવામાં આવી
- ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં ત્રણ કરોડથી વધુ ખાતા ખોલવાનું લક્ષ્ય
- હાંસિયામાં ધકેલાયેલા-આર્થિક પછાત વર્ગોને સહાય આપવા સરકારનો પ્રયાસ
પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજનાને આજે 10 વર્ષ પૂર્ણ થયા છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 28 ઓગસ્ટ, 2014ના રોજ જન ધન યોજનાની શરૂઆત કરી હતી. આ યોજના હેઠળ, અત્યાર સુધીમાં 53.13 કરોડ બેંક ખાતા ખોલવામાં આવ્યા છે, જેમાં 2.3 લાખ કરોડ રૂપિયાની રકમ જમા કરવામાં આવી છે. સરકારે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં ત્રણ કરોડથી વધુ જન-ધન ખાતા ખોલવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે.
આ યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 53.13 કરોડ બેંક ખાતા ખોલવામાં આવ્યા છે, જેમાં 2.3 લાખ કરોડ રૂપિયા જમા કરવામાં આવ્યા છે. સરકારે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં ત્રણ કરોડથી વધુ જન-ધન ખાતા ખોલવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે.
નાણા મંત્રાલયે એક નિવેદન જારી કરીને જણાવ્યું હતું કે 28 ઓગસ્ટ, 2014ના રોજ શરૂ કરવામાં આવેલી પ્રધાનમંત્રી જન-ધન યોજના આજે તેના અમલીકરણના એક દાયકાને સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કરી રહી છે. PMJYDA એ વિશ્વની સૌથી મોટી નાણાકીય સમાવેશની પહેલ છે, નાણા મંત્રાલય તેના નાણાકીય સમાવેશ દરમિયાનગીરીઓ દ્વારા હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા અને આર્થિક રીતે પછાત વર્ગોને સહાય પૂરી પાડવાનો સતત પ્રયત્ન કરે છે.
આ પ્રસંગે, કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે તેમના સંદેશમાં જણાવ્યું હતું કે નાણાકીય સમાવેશ અને સશક્તિકરણ હાંસલ કરવા માટે ઔપચારિક બેંકિંગ સેવાઓની સાર્વત્રિક અને પરવડે તેવી ઍક્સેસ આવશ્યક છે. તે ગરીબોને આર્થિક મુખ્ય પ્રવાહમાં એકીકૃત કરે છે અને હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા સમુદાયોના વિકાસમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. સીતારમને કહ્યું કે એ નોંધવું આનંદદાયક છે કે 67 ટકા ખાતા ગ્રામીણ અથવા અર્ધ-શહેરી વિસ્તારોમાં ખોલવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે 55 ટકા ખાતા મહિલાઓ દ્વારા ખોલવામાં આવ્યા હતા.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે પીએમ જન-ધન યોજનાએ છેલ્લા એક દાયકામાં બેંક ખાતા, નાની બચત યોજનાઓ, વીમા અને લોન સહિતની સાર્વત્રિક, સસ્તું અને ઔપચારિક નાણાકીય સેવાઓ પ્રદાન કરીને દેશના બેંકિંગ અને નાણાકીય લેન્ડસ્કેપને બદલી નાખ્યું છે. આ પહેલની સફળતા જન-ધન ખાતા ખોલીને 53.13 કરોડ લોકોને ઔપચારિક બેંકિંગ સિસ્ટમમાં લાવવામાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. આ બેંક ખાતાઓમાં 2.3 લાખ કરોડ રૂપિયા જમા થયા છે. આના પરિણામે 36 કરોડથી વધુ મફત RuPay કાર્ડ જારી કરવામાં આવ્યા છે, જે 2 લાખ રૂપિયાનું અકસ્માત વીમા કવર પણ પ્રદાન કરે છે.
સીતારમને જણાવ્યું હતું કે જન ધન-મોબાઇલ-આધારને લિંક કરીને બનાવવામાં આવેલી સંમતિ આધારિત પાઇપલાઇન નાણાકીય સમાવેશ ઇકોસિસ્ટમના સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્તંભોમાંથી એક છે. તેણે લાયક લાભાર્થીઓને સરકારી કલ્યાણ યોજનાઓનું ઝડપી, સીમલેસ અને પારદર્શક ટ્રાન્સફર સક્ષમ કર્યું છે અને ડિજિટલ પેમેન્ટ્સને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.
કેન્દ્રીય નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ કહ્યું છે કે PMJDY માત્ર એક યોજના નથી પરંતુ એક પરિવર્તનશીલ ચળવળ છે, જેણે નાણાકીય સ્વતંત્રતા પ્રદાન કરી છે અને બેંકિંગ સેવાઓથી વંચિત ઘણા લોકોને નાણાકીય સુરક્ષાની ભાવના બનાવી છે. નોંધનીય છે કે જન ધન યોજના હેઠળ ખાતું ખોલાવવાની ફી અથવા જાળવણી ફી નથી. આ સિવાય આ ખાતામાં મિનિમમ બેલેન્સ રાખવાની કોઈ જરૂરિયાત નથી.
