હાઈલાઈટ્સ
- પશ્ચિમ બંગાળનું આર્થિક સ્વાસ્થ્ય કથળ્યું
- જીડીપીમાં ઘટતો હિસ્સો ચિંતાજનક છે
- રિપોર્ટમાં ખુલાસો થયો છે
રિપોર્ટમાં પશ્ચિમ બંગાળના આંકડા ચોંકાવનારા છે. વર્ષ 1960-61માં, પશ્ચિમ બંગાળનો જીડીપીમાં હિસ્સો 10.5% હતો અને આર્થિક મોરચે પ્રબળ માનવામાં આવતું હતું. તે 2023-24માં ઘટીને માત્ર 5.6% રહી છે. એટલું જ નહીં, બંગાળની માથાદીઠ આવક પણ રાષ્ટ્રીય સરેરાશના 83.7% પર આવી ગઈ છે, જે પહેલા 127.5% હતી.
પશ્ચિમ બંગાળ, જેને ભારતના સમૃદ્ધ રાજ્યોમાંનું એક કહેવામાં આવે છે, તે હાલમાં તેની આર્થિક સ્થિતિને લઈને સમાચારોમાં છે. તેમની આર્થિક તબિયત હવે દિવસેને દિવસે કથળી રહી છે. વડાપ્રધાનની આર્થિક સલાહકાર પરિષદ (EAC-PM)ના રિપોર્ટમાં આ વાત સામે આવી છે. રિપોર્ટમાં મમતા બેનર્જીના રાજ્યની આર્થિક સ્થિતિ અંગે ગંભીર ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે.
વાસ્તવમાં વડાપ્રધાનની આર્થિક સલાહકાર પરિષદના રિપોર્ટમાં ભારતના સૌથી અમીર અને ગરીબ રાજ્યો સાથે સંબંધિત ડેટા જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરાંત, દેશના ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી)માં કયા રાજ્યોનું યોગદાન શું છે? આ અંગેની માહિતી પણ આપવામાં આવી છે.
રિપોર્ટમાં પશ્ચિમ બંગાળના આંકડા ચોંકાવનારા છે. વર્ષ 1960-61માં, પશ્ચિમ બંગાળનો જીડીપીમાં હિસ્સો 10.5% હતો અને આર્થિક મોરચે પ્રબળ માનવામાં આવતું હતું. તે 2023-24માં ઘટીને માત્ર 5.6% રહી છે. એટલું જ નહીં, બંગાળની માથાદીઠ આવક પણ રાષ્ટ્રીય સરેરાશના 83.7% પર આવી ગઈ છે, જે પહેલા 127.5% હતી. પશ્ચિમ બંગાળના આંકડા પણ ચિંતાજનક છે કારણ કે તેની આર્થિક સ્થિતિ રાજસ્થાન અને ઓડિશા જેવા પરંપરાગત રીતે પછાત રાજ્યો કરતાં વધુ ખરાબ છે. બંગાળ સિવાય અન્ય દરિયાકાંઠાના રાજ્યોએ સારું પ્રદર્શન કર્યું છે.
બિહાર, યુપી અને મહારાષ્ટ્રની સ્થિતિ
સલાહકાર પરિષદના સભ્યના જણાવ્યા અનુસાર છેલ્લા 20 વર્ષમાં બિહારની સાપેક્ષ સ્થિતિ સ્થિર થઈ છે. જો કે, આ હોવા છતાં, બિહાર અન્ય રાજ્યોની તુલનામાં ખૂબ પાછળ છે. પીએમની સલાહકાર પરિષદના સભ્ય સંજીવ સાન્યાલે પણ તેમના સંશોધન પેપરમાં ભારપૂર્વક જણાવ્યું છે કે બિહારમાં ઝડપી આર્થિક વિકાસની જરૂર છે. તમને જણાવી દઈએ કે જીડીપીમાં બિહારનું યોગદાન 4.3% છે. ઉત્તર પ્રદેશની વાત કરીએ તો જીડીપીમાં યુપીનું યોગદાન ઘટીને 9.5% થઈ ગયું છે. ભારતના જીડીપીમાં સૌથી વધુ હિસ્સો ધરાવતું રાજ્ય મહારાષ્ટ્ર છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં તેનો હિસ્સો થોડો ઓછો થયો છે અને તે 15% થી ઘટીને 13.3% પર આવી ગયો છે. આ હોવા છતાં, મહારાષ્ટ્રની માથાદીઠ આવક માર્ચ 2024 સુધીમાં રાષ્ટ્રીય સરેરાશના 150.7% સુધી પહોંચવાની તૈયારી છે.
દિલ્હી-હરિયાણા અને દક્ષિણ ભારતમાં પ્રભુત્વ
રિપોર્ટ અનુસાર, તેણે દિલ્હી, હરિયાણા અને દક્ષિણ ભારતના રાજ્યોમાં સારું પ્રદર્શન કર્યું છે. દિલ્હીએ દેશમાં સૌથી વધુ માથાદીઠ આવક ધરાવતું રાજ્ય હોવાનો ખિતાબ જાળવી રાખ્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં દિલ્હીમાં માથાદીઠ આવક રાષ્ટ્રીય સરેરાશના 250.8% છે. હરિયાણામાં તે વધીને 176.8%, તેલંગાણામાં 193%, કર્ણાટકમાં 180.7% અને તમિલનાડુમાં 171.1% થઈ ગયો છે.
