હાઈલાઈટ્સ

• મહાકાલેશ્વર મંદિરના લાડુના પ્રસાદના 13 વિવિધ પ્રકારના પરીક્ષણો કરવામાં આવ્યા
• ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા કરાયું પરીક્ષણ
• અહીંના પ્રસાદે ખાદ્ય સુરક્ષા નિયમોના 13 ધોરણો પાસ કર્યા

ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (FSSAI) દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત કેટલીક પ્રયોગશાળાઓમાં મહાકાલેશ્વર મંદિરના લાડુના પ્રસાદના 13 વિવિધ પ્રકારના પરીક્ષણો કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં આ પ્રસાદ શુદ્ધ હોવાનું જણાયું હતું. પ્રસાદમાં કોઈ ભેળસેળ જોવા મળી નથી.

મધ્યપ્રદેશના ઉજ્જૈનમાં સ્થિત વિશ્વ પ્રસિદ્ધ જ્યોતિર્લિંગ ભગવાન મહાકાલેશ્વર મંદિરમાં મળતો લાડુનો પ્રસાદ સંપૂર્ણ રીતે શુદ્ધ હોય છે. આ સમાચાર બાદ મહાકાલના ભક્તોમાં ખુશીની લહેર છે. અહીંના પ્રસાદે ખાદ્ય સુરક્ષા નિયમોના 13 ધોરણો પાસ કર્યા છે. તમને જણાવી દઈએ કે મંદિરોમાં અશુદ્ધ પ્રસાદનો મામલો તિરુપતિ પ્રસાદ વિવાદ બાદ સામે આવ્યો હતો.

ઉજ્જૈન વિભાગના કમિશનર સંજય ગુપ્તાએ રવિવારે માહિતી આપી હતી કે ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (FSSAI) દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત કેટલીક પ્રયોગશાળાઓમાં મહાકાલેશ્વર મંદિરના લાડુના પ્રસાદ પર 13 અલગ-અલગ પ્રકારના ટેસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં આ પ્રસાદ શુદ્ધ હોવાનું જણાયું હતું. પ્રસાદમાં કોઈ ભેળસેળ જોવા મળી નથી. ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા મંજૂર કરાયેલ મધ્યપ્રદેશની અત્યાધુનિક લેબમાં લાડુ પ્રસાદનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. લાડુ માટે વપરાતા ઘી અને અન્ય ઘટકોમાં કોઈ ભેળસેળ ન હોવાનું તપાસમાં બહાર આવ્યું છે.

તેમણે જણાવ્યું કે તિરુપતિમાં સર્જાયેલા વિવાદ બાદ મહાકાલેશ્વર લાડુ પ્રસાદની તપાસ કરવામાં આવી હતી. લેબમાં પરીક્ષણ દરમિયાન, બીઆર વેલ્યુ, સુગર, આરએમ વેલ્યુ, ટવેરા, એફએફએ, ફોર્મલિન ટેસ્ટ, બાઉડિન ટેસ્ટ, બીઆર વેલ્યુ, પોલાન્સકે વેલ્યુ, સ્પુનિફિકેશન વેલ્યુ, આયોડીન વેલ્યુ, બેંગાલ ગ્રામ અને સ્ટાર્ચ સિન્થેટીક ફૂડ કલરનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. ફૂડ એનાલિસ્ટ પ્રદીપ તિવારી, ટેકનિકલ મેનેજર CES એનાલિટિકલ રિસર્ચ સર્વિસ નીલમ ઉપાધ્યાયના જણાવ્યા અનુસાર, પ્રસાદનો ટેસ્ટ રિપોર્ટ તમામ પરિમાણો પર માર્ક અપ ટુ ધ માર્ક છે. રાસાયણિક પૃથ્થકરણ બાદ ઘીમાં કોઈ ભેળસેળ જોવા મળી નથી.

વાસ્તવમાં તિરુપતિ મંદિરમાં પ્રસાદ વિવાદ બાદ આસ્થા સાથે રમતનો મામલો ગરમાયો હતો. ભગવાન મહાકાલના દરબારમાં મળેલા પ્રસાદની તપાસ કરવામાં આવી હતી. લેબ રિપોર્ટ અનુસાર લાડુ પ્રસાદની ગુણવત્તામાં કોઈ ભેળસેળ જોવા મળી નથી. ઉલ્લેખનીય છે કે મહાકાલેશ્વર મંદિરમાં દરરોજ હજારો ભક્તો દર્શન અને પૂજા માટે આવે છે. મહાકાલ પબ્લિક વર્કસ પછી ભક્તોની સંખ્યામાં જબરદસ્ત વધારો થયો છે. ભક્તો મહાકાલ મંદિર સમિતિ દ્વારા બનાવેલા લાડુને પ્રસાદ તરીકે લે છે.

આ પરીક્ષણો થયા

– BR મૂલ્ય
– ખાંડ
– આરએમ મૂલ્ય
– ટેવરા
– FFA
– ફોર્મેલિન ટેસ્ટ
– બાઉડિન ટેસ્ટ
– BR મૂલ્ય
– પોલાન્સ્ક મૂલ્ય
– સ્પોનિફિકેશન મૂલ્ય
– આયોડિન મૂલ્ય
– બેંગાલ ગ્રામ
– સ્ટાર્ચ સિન્થેટિક ફૂડ કલર

આ વસ્તુઓને મિક્સ કરીને લાડુ બનાવવામાં આવે છે

શુદ્ધ ઘી, ચણાનો લોટ, રવો, કાજુ, ખાંડ, કિસમિસ અને એલચી

ખાસ પ્રસંગોએ 100 ક્વિન્ટલ દૈનિક વપરાશ
મહાકાલના લાડુ યુનિટના પ્રભારી ત્રિપાઠી ત્રિપાઠીના જણાવ્યા અનુસાર, લાડુ ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે FSSAIના તમામ ધોરણોને પૂર્ણ કરીને બનાવવામાં આવે છે. દેશની અન્ય ફૂડ ટેસ્ટિંગ એજન્સીઓએ પણ અહીંના લાડુના પ્રસાદનું પરીક્ષણ કર્યું છે અને તેની શુદ્ધતાનું પ્રમાણપત્ર આપ્યું છે. આ જ કારણ છે કે મહાકાલ લાડુનો પ્રસાદ દેશમાં સૌથી શુદ્ધ માનવામાં આવે છે અને તેથી જ તેની માંગ છે. તમે પ્રસાદના પેકેટ પર આપેલા બારકોડ પરથી પણ તેની શુદ્ધતા વિશે માહિતી મેળવી શકો છો. અહીં અઠવાડિયામાં ત્રણ દિવસ અને ખાસ દિવસોમાં 100 ક્વિન્ટલ લાડુ ખવાય છે.

FSSAIએ ફાઈવ સ્ટાર રેટિંગ આપ્યું છે
લાડુ યુનિટના પ્રભારી પીયૂષ ત્રિપાઠીએ જણાવ્યું કે વર્ષ 2003માં બાબા મહાકાલને નૈવેદ્ય આપવા માટે મંદિર પરિસરના એક રૂમમાં જ લાડુનો પ્રસાદ બનાવવામાં આવ્યો હતો. બાદમાં પ્રસાદની શુદ્ધતાને ધ્યાનમાં રાખીને તેની માંગ વધવા લાગી. દરમિયાન, વર્ષ 2015 માં, FSSAI એ લાડુ પ્રસાદની તપાસ કરી અને તેની ગુણવત્તાના આધારે ફાઇવ સ્ટાર રેટિંગ આપ્યું. તે જ સમયે, અન્ય રાષ્ટ્રીય સ્તરની ખાદ્ય એજન્સીઓએ પણ તેને પ્રમાણિત કર્યું કારણ કે તે તમામ ધોરણોને પૂર્ણ કરે છે. જેના કારણે સમગ્ર વિશ્વમાં આ પ્રસાદ પ્રત્યેનો વિશ્વાસ વધ્યો છે. પરિણામે 2016માં ચિંતામન ગણેશ રોડ પર મહાકાલ લડ્ડુ પ્રસાદમ યુનિટ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

ચણાનો લોટ કઠોળને પીસીને બનાવવામાં આવે છે, ઘી સાંચીથી ખરીદવામાં આવે છે.
ચિંતામણ વિસ્તારમાં સ્થિત શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિર સમિતિના એકમમાં બાબા મહાકાલને ચઢાવવામાં આવેલા લાડુ અને ભક્તોને અર્પણ કરવામાં આવે છે. લાડુ બનાવવાની સમગ્ર પ્રક્રિયા અધિકારીઓની દેખરેખ હેઠળ થાય છે. લાડુની શુદ્ધતા જાળવવા માટે મંદિર પ્રબંધન સમિતિ ચણાના લોટને બદલે ચણાની દાળ ખરીદે છે. આ દાળને પ્રસાદ ભવનમાં જ બેસાડવામાં આવેલી મિલમાં પીસીને ચણાનો લોટ બનાવવામાં આવે છે, જેનો ઉપયોગ લાડુ બનાવવામાં થાય છે. આ સાથે લાડુમાં રવો, કાજુ, કિસમિસ અને ખાંડનો પાવડર પણ ઉમેરવામાં આવે છે, જેને મંદિર સમિતિ તપાસ કર્યા પછી જ ખરીદે છે. લાડુમાં વપરાતું દેશી ઘી રાજ્યની સાંચી ડેરીમાંથી ખરીદવામાં આવે છે. આ ડેરી મધ્યપ્રદેશ સરકાર દ્વારા અધિકૃત છે.

ડ્રાય ફ્રૂટ્સનો ઉપયોગ ટેસ્ટિંગ પછી જ કરવામાં આવે છે
શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિર વ્યવસ્થાપન સમિતિના મદદનીશ પ્રશાસક ડો.પીયુષ ત્રિપાઠીએ જણાવ્યું હતું કે શ્રી મહાકાલેશ્વર પ્રબંધન સમિતિને મહાકાલ મંદિરના પ્રસાદની શુદ્ધતા માટે અનેક રાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો પ્રાપ્ત થયા છે. રાષ્ટ્રીય સ્તરે, ભોગ પ્રસાદ અને ફાઇવ સ્ટાર રેટિંગ આમાં અગ્રણી છે. લાડુમાં ઉમેરવામાં આવેલા ડ્રાયફ્રૂટ્સનો ઉપયોગ ટેસ્ટિંગ પછી જ કરવામાં આવે છે. ઘણા લાડુઓ અચાનક પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવ્યા છે, પરંતુ બાબા મહાકાલના આશીર્વાદથી, અત્યાર સુધી એક પણ સેમ્પલ ફેલ નથી થયું. અમે અમારા રેટિંગને વળગી રહીએ તેની ખાતરી કરવા માટે, પ્રસાદને આરોગ્યપ્રદ રીતે તૈયાર કરવામાં આવે છે. પ્રસાદ બનાવતા પહેલા દરેકના હાથ ધોવામાં આવે છે, તેમના માથા પર ટોપી નાખવામાં આવે છે અને પછી જય શ્રી મહાકાલનો જાપ કર્યા પછી આ પ્રસાદ બનાવવામાં આવે છે.

દરરોજ 30 ક્વિન્ટલ લાડુ બનાવવામાં આવે છે
લાડુ યુનિટના પ્રભારી કમલેશ સિસોદિયાએ જણાવ્યું કે સામાન્ય દિવસોમાં અમે દરરોજ 25 થી 30 ક્વિન્ટલ લાડુ બનાવીએ છીએ. આ લાડુનું દરરોજ સેવન કરવામાં આવે છે. તે જ સમયે, બાબા મહાકાલના વિશેષ તહેવારો જેમ કે સાવન સોમવાર અને અન્ય પ્રસંગોએ 50-65 ક્વિન્ટલ લાડુ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આનું સેવન પણ એક દિવસમાં થાય છે. લાડુ 100 ગ્રામ, 200 ગ્રામ, 500 ગ્રામ અને એક કિલોગ્રામના પેકેટમાં તૈયાર કરવામાં આવે છે. જે ભક્તો 50, 100, 200 અને 400 રૂપિયામાં ખરીદે છે.

તિરુપતિમાં શ્રદ્ધા સાથે રમવું
મહાકાલેશ્વર મંદિરના પૂજારી પંડિત આશિષ શર્માએ જણાવ્યું કે રાષ્ટ્રપતિએ શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિરમાં આપવામાં આવતા લાડુના પ્રસાદને પણ એવોર્ડ આપ્યો છે. શરૂઆતથી લઈને અત્યાર સુધી પ્રસાદ બનાવવાની પ્રક્રિયા એક જ છે. પ્રસાદના લાડુ પરંપરા અને વ્યવસ્થા પ્રમાણે તૈયાર કરવામાં આવે છે. તિરુપતિ બાલાજી અને બાબા મહાકાલ બંને એવા સ્થાનો છે જ્યાં ભગવાનને ચણાના લોટના લાડુ ચઢાવવામાં આવે છે. તિરુપતિ મંદિરના પ્રસાદમાં ગેરરીતિનો પર્દાફાશ થતાં કરોડો લોકોની આસ્થા ડગમગી ગઈ છે. આવી ઘટનાઓ ન થવી જોઈએ અને પરંપરાઓ સાથે રમત કરવાનું પણ બંધ થવું જોઈએ.