હેડલાઈન :
- વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનું સરકારનું વન નેશન વન ટેક્સનું નિશન સફળ
- કેન્દ્રની નરેન્દ્ર મોદી સરકારે ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસિસ ટેક્સ અમલી બનાવ્યો
- સંસદમાં ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસિસ ટેક્સ એટલે GST બિલ પસાર કરાવાયું
- ઓગસ્ટ 2016માં તત્કાલિન નાણામંત્રી અરૂણ જેટલીએ GST બિલ રજૂ કર્યુ
- 1 જુલાઈ 2017ના રોજ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસિસ ટેક્સનો કાયદો લાગુ થયો
- વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ GSTને ગ્રેટ સ્ટેપ બાય ઈન્ડિયા ગણાવ્યો હતો
- એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારતનું સપનું સાકાર કરશે GST બિલ : વડાપ્રધાન મોદી
- સૌ પ્રથમ તો GST નો વ્યાપારી સહિત વિપક્ષોએ ખૂબ વિરોધ કર્યો હતો
- આજે GST દેશના અર્થતંત્રને મજબૂત કરવામાં મદદરૂપ સાબિત થયો
- દેશમાં નાણાકીય વર્ષ ગ્રોથ વધારવામાં GST મહત્વનો પુરવાર થયો
- દેશમાં GST કલેકશનમાં સતત થઈ રહેલ વધારાથી અર્થતંત્ર માટે ફાયદો
- એપ્રિલ 2025 માં દેશમાં GST કલેક્શન રૂ.2.37 લાખ કરોડની સપાટીએ
- GST કલેક્શનમાં વર્ષ 2024 કરતા વર્ષ 2025 12.6 ટકાનો વધારો થયો
કેન્દ્રની નરેન્દ્ર મોદીની આગેવાની હેઠળની NDA સરકારે વર્ષ 2017 માં વન નેશન વન ટેક્સ અંતર્ગત GST કાયદો અમલી બનાવ્યો,શરૂઆતના વિરોધ બાદ આજે GST દેશના અર્થતંત્રને આગળ વધારવામાં મદદ રૂપ બન્યો છે.
કેન્દ્રની નરેન્દ્ર મોદીની આગેવાની હેઠળની NDA સરકાર જ્યારે પણ કોઈ બિલ સંસદમાં રજૂ કરે ત્યારે વિપક્ષો તેને જાણ્યા વિના જ જોરશોરથી વિરોધ શરૂ કરી દે છે હાલમાં જ જે પ્રકારે વક્ફ સુધારા બિલ રજૂ થયુ અને તે કાયદો બન્યુ પરંતુ તેને લઈ હાલ કાયદાકીય લડાઈ શરૂ થઈ છે.તેવું જ એક અટલે વન નેશન વન ઈલેક્સન બિલ છે જેનો હાલ વિરોધ થઈ રહ્યો છે.આવો જ વિરોધ જે તે સમયે વન નેશન વન ટેક્સ નો થયો હતો જે અંતર્ગત GST કાયદો બન્યો હતો.શરૂઆતના વિરોધ બાદ આ કાયદો આજે દેશની અર્થ વ્યવસ્થા માટે આશિર્વાદ રૂપ બની રહ્યો છે.જોઈએ તો વર્ષ 2017 માં વન નેશન વન ટેક્સ અંતર્ગત GST કાયદો અમલી બનાવ્યો,શરૂઆતના વિરોધ બાદ આજે GST દેશના અર્થતંત્રને આગળ વધારવામાં મદદ રૂપ બન્યો છે.
– ગુજરાત દેશમાં ત્રીજા નંબરે,મહારાષ્ટ્ર પ્રથમ ક્રમે
નાણાકીય વર્ષ 2025-26ની શરૂઆત સાથે જ કેન્દ્ર સરકારની તિજોરી છલકાઈ છે.GST કલેક્શન આ વર્ષે એપ્રિલમાં રૂ.2.37 લાખ કરોડની રેકોર્ડ બ્રેક સપાટીએ નોંધાયુ છે.જે વાર્ષિક ધોરણે 12.6 ટકાનો ઉછાળો દર્શાવે છે.સરકારી આંકડાઓ અનુસાર એપ્રિલ 2025માં રૂ.2.37 લાખ કરોડનું ઓલટાઈમ હાઈ GST કલેક્શન નોંધાયુ છે.જે ગતવર્ષે સમાન ગાળામાં રૂ.2.10 લાખ કરોડ હતું.જ્યારે માર્ચ 2025માં રૂ.1.96 લાખ કરોડ નોંધાયુ હતું.
– GST કલેક્શને ગત વર્ષનો રેકોર્ડ તોડ્યો
જુલાઈ,2017માં અમલી બનેલા GSTથી સરકારની આવક ધીમા ધોરણે સતત વધી છે.અગાઉ એપ્રિલ 2024માં રેકોર્ડ રૂ.2.10 લાખ કરોડનો GST નોંધાયો હતો.જે રેકોર્ડ આ વર્ષે એપ્રિલમાં તૂટ્યો છે.આ વર્ષે એપ્રિલમાં રિફંડ બાદ નેટ GST કલેક્શન 9.1 ટકા વધી એપ્રિલમાં રૂ.2.09 લાખ કરોડ નોંધાયુ હતું.
– ગુજરાતના GST કલેક્શનમાં ડબલ ડિજિટ ગ્રોથ
રાજ્યવાર GST કલેક્શનને ધ્યાનમાં લઈએ તો લક્ષદ્વીપમાં સૌથી વધુ 287 ટકાનો ગ્રોથ નોંધાયો છે.જ્યારે ગુજરાતમાં પણ ડબલ ડિજિટ ગ્રોથ નોંધાયો હતો.ગતમહિને માર્ચમાં ગુજરાતમાં રૂ.12095 કરોડનું GST કલેક્શન નોંધાયુ હતું.જે એપ્રિલમાં 13 ટકા વધી રૂ.14970 કરોડ નોંધાયુ છે.નોંધનીય છે, મિઝોરમમાં સૌથી ઓછો 28 ટકા ગ્રોથ જોવા મળ્યો હતો.
ભારતમાં વિવિધ ગુડ્સ અને સર્વિસિઝ પર ચાર સ્લેબમાં જીએસટી વસૂલાય છે. જેમાં 5 ટકા જીએસટી, 12 ટકા જીએસટી, 18 ટકા જીએસટી અને 28 ટકા જીએસટી સામેલ છે. દેશમાં જુલાઈ, 2017માં જીએસટી લાગુ થયા બાદ જીએસટી કાઉન્સિલ દ્વારા વિવિધ પ્રોડક્ટ્સ પર જીએસટી રેટમાં ઘણીવાર સંશોધન કરવામાં આવ્યા છે.
– ચાલુ કેલેન્ડર વર્ષમાં જીએસટી કલેક્શન
- જાન્યુઆરી 2025 – 1.96 લાખ કરોડનું GST કલેક્શન
- ફેબ્રુઆરી 2025 – 1.83 લાખ કરોડ
- માર્ચ 2025 – 1.96 લાખ કરોડ
- એપ્રિલ 2025 – 2.37 લાખ કરોડ
- ગત વર્ષનાં કલેકશન કરતા 12.6 ટકાનો વધારો
- સ્થાનિક અને આયાતમાંથી વૃદ્ધિ
દેશમાં નવા નાણાકીય વર્ષની શરૂઆત ધમાકેદાર થઈ છે.એપ્રિલ 2025 માં GST કલેક્શન અત્યાર સુધીના સૌથી વધુ આંકડાને સ્પર્શ્યું. સરકારી આંકડા અનુસાર, આ મહિને કુલ GST કલેક્શન 2.37 લાખ કરોડ રૂપિયા રહ્યું છે, જે ગયા વર્ષના એપ્રિલ કરતા 12.6% વધુ છે. આ અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો માસિક સંગ્રહ છે.અગાઉ એપ્રિલ 2024માં 2.10 લાખ કરોડ રૂપિયાનો રેકોર્ડ બન્યો હતો જે આ વખતે પાર થઈ ગયો છે.તે જ સમયે, માર્ચ 2025 માં GST કલેક્શન 1.96 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું. આ રીતે એપ્રિલમાં કલેક્શનમાં જબરદસ્ત ઉછાળો જોવા મળ્યો.
સરકારી અહેવાલો અનુસાર ઘરેલુ વ્યવહારોમાંથી GST આવકમાં 10.7 ટકાનો વધારો થયો છે જેના કારણે લગભગ રૂ. 1.9 લાખ કરોડનો સંગ્રહ થયો છે.તે જ સમયે,આયાતી માલમાંથી આવકમાં 20.8 ટકાનો વધારો થયો છે જેનાથી સરકારને રૂ. 46,913 કરોડનો ફાયદો થયો છે.
– GST ક્યારે અને શા માટે લાગુ કરવામાં આવ્યો?
GST એટલે કે ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ 1 જુલાઈ 2017 ના રોજ સમગ્ર દેશમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો.તે એક પરોક્ષ કર છે જે માલ અને સેવાઓના વેચાણ, ઉત્પાદન અને વપરાશ પર લાદવામાં આવે છે.અગાઉ દેશમાં ઘણા જુદા જુદા કર હતા જેને જોડીને એક સમાન કર પ્રણાલી બનાવવામાં આવી હતી અને GST દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો.જેમને સરકારે વન નેશન વન ટેક્સ એટલે કે એક દેશ એક ટેક્સનું નામ આપ્યુ છે.
– વન નેશન વન ટેક્સમાં ત્રણ ફોર્મેટ
- SGST જે રાજ્ય સરકારનો GST
- UTGST જે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશનો GST
- IGST જે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં માલ મોકલવા પર લાગતો GST
– GST ચાર ટેક્સ સ્લેબમાં વહેંચાયેલું
ભારતમાં GST દરોને ચાર શ્રેણીઓમાં વહેંચવામાં આવ્યા છે – 5 ટકા, 12 ટકા, 18 ટકા અને 28 ટકા. GST કાઉન્સિલ સમયાંતરે જરૂરિયાત મુજબ આ દરોમાં ફેરફાર કરતી રહે છે.એપ્રિલના આંકડા દર્શાવે છે કે દેશની આર્થિક સ્થિતિ સુધરી રહી છે અને સરકારની કમાણી મજબૂત થઈ રહી છે.આ ભવિષ્ય માટે સકારાત્મક સંકેત માનવામાં આવી રહ્યું છે.
– ‘એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત’નું સપનું પૂર્ણ કરશે GST બિલ : PM મોદી
વડાપ્રધાન મોદીએ લોકસભામાં GST બિલ અંગે નિવેદન આપ્યું હતું.વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ જણાવ્યું હતું કે જીએસટીનો મતલબ ગ્રેટ સ્ટેપ્સ બાય ઇન્ડિયા.આ પ્રકારે વડાપ્રધાને GSTના પાંચ અલગ અલગ મતલબો આપ્યા હતા. વડાપ્રધાને જણાવ્યું હતું કે GST બિલ એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારતનું સપનું પૂર્ણ કરશે. સંસદના બંને ગૃહમાં GSTબિલ પસાર થવુ એ તમામ પોલિટિકલ પાર્ટીઓની જીત છે.
– GST એટલે ગ્રેટ સ્ટેપ બાય ઇન્ડિયા : PM મોદી
કેન્દ્રિય નાણામંત્રી અરૂણ જેટલીએ આજે લોકસભામાં GST બિલ રજુ કર્યુ હતું.જે અંગે સંબોધન કરતા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સૌ રાજકીય પક્ષોનો આભાર માન્યો હતો અને કહ્યું કે, GST એટલે ગ્રેટ સ્ટેપ બાય ઇન્ડિયાતત્કાલિન કેન્દ્રિય નાણામંત્રી અરૂણ જેટલીએ આજે લોકસભામાં GST બિલ રજુ કર્યુ હતું.જે અંગે સંબોધન કરતાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સૌ રાજકીય પક્ષોનો આભાર માન્યો હતો અને કહ્યું કે, GST એટલે ગ્રેટ સ્ટેપ બાય ઇન્ડિયા.GST અંગે સર્વ પક્ષોએ આપેલા સહકારનો આભાર માનતાં તેમણે કહ્યું કે, રાજનીતિથી ઉપર ઉઠીને રાષ્ટ્રનીતિ અપનાવી છે જે સરાહનીય છે.90 રાજકીય પક્ષો સાથેના સહકારથી જ અહીં પહોંચ્યા છીએ.
GST અંગે તેમણે કહ્યું કે, જીએસટીથી ઘમી સરળતા થશે. અલગ અલગ રાજ્યોમાં જે ટેક્સનું અલગ માળખું છે એ એક બનશે અને સીધુ પરિણામ એ મળશે કે ગ્રાહક એ કિંગ બનશે.
– VET નો અનુગામી એટલે GST
ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ એટલે GST એ ભારતમાં માલ અને સેવાના પુરવઠા પર વપરાતા VAT નો અનુગામી છે.VAT અને GST બંનેમાં સમાન કરવેરા સ્લેબ છે.તે એક વ્યાપક,બહુ-સ્તરીય,ગંતવ્ય-આધારિત કર છે.
વ્યાપક કારણ કે તેમાં કેટલાક રાજ્ય કર સિવાય લગભગ તમામ પરોક્ષ કરનો સમાવેશ થાય છે.બહુ-સ્તરીય હોવા છતાં GST ઉત્પાદન પ્રક્રિયાના દરેક પગલા પર લાદવામાં આવે છે પરંતુ તેનો હેતુ અંતિમ ગ્રાહક સિવાય ઉત્પાદનના વિવિધ તબક્કામાં તમામ પક્ષોને પરત કરવાનો છે અને ગંતવ્ય-આધારિત કર તરીકે તે વપરાશના બિંદુથી એકત્રિત કરવામાં આવે છે અગાઉના કરની જેમ મૂળ બિંદુથી નહીં.કર વસૂલાત માટે વસ્તુઓ અને સેવાઓને 5 અલગ અલગ ટેક્સ સ્લેબમાં વિભાજિત કરવામાં આવી છે જેમાં 0 ટકા, 5 ટકા, 12 ટકા, 18 ટકા અને 28 ટકા.જોકે પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો ,આલ્કોહોલિક પીણાં અને વીજળી પર GST હેઠળ કર લાદવામાં આવતો નથી અને તેના બદલે અગાઉની કર પ્રણાલી મુજબ વ્યક્તિગત રાજ્ય સરકારો દ્વારા અલગથી કર લાદવામાં આવે છે.
રફ કિંમતી અને અર્ધ-કિંમતી પથ્થરો પર 0.25 ટકા અને સોના પર 3 ટકા નો ખાસ દર છેવધુમાં,વાયુયુક્ત પીણાં,લક્ઝરી કાર અને તમાકુ ઉત્પાદનો જેવી ઘણી વસ્તુઓ પર 28 ટકા GST ઉપરાંત 22 ટકા નો સેસ અથવા અન્ય દરો લાગુ પડે છે.GST પહેલા, મોટાભાગની વસ્તુઓ માટે વૈધાનિક કર દર લગભગ 26.5 ટકા હતો GST પછી, મોટાભાગની વસ્તુઓ 18 ટકા કર શ્રેણીમાં હોવાની અપેક્ષા છે.
ઉપરાંત ભારતમાં GST બિલિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ભારત સરકારે રાજ્ય સરકારો સાથે મળીને “ઇન્વોઇસ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમ” એટલે મેરા બિલ મેરા અધિકાર શરૂ કરી છે.આનાથી ગ્રાહકો બધી ખરીદી માટે ઇન્વોઇસ અને બિલ માંગવાની સંસ્કૃતિને પ્રોત્સાહન મળશે.આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય સામાન્ય લોકોમાં ‘બિલ માંગવા’ ને તેમના અધિકાર અને હક તરીકે સાંસ્કૃતિક અને વર્તણૂકીય પરિવર્તન લાવવાનો છે.
– GST નો ઈતિહાસ
1. વર્ષ 1986 માં રાજીવ ગાંધીની સરકારમાં નાણામંત્રી વી.પી.સિંહ દ્વારા ભારતના પરોક્ષ કર વ્યવસ્થામાં સુધારાની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી.જેમાં સંશોધિત મૂલ્યવર્ધિત કર MODVAT રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો.ત્યારબાદ વડાપ્રધાન પી.વી. નરસિંહ રાવ અને તેમના નાણામંત્રી મનમોહન સિંહે રાજ્ય સ્તરે મૂલ્યવર્ધિત કર (VAT) પર પ્રારંભિક ચર્ચાઓ શરૂ કરી હતી .
2. વર્ષ 1995 માં અટલ બિહારી વાજપેયી અને તેમના આર્થિક સલાહકાર પેનલ વચ્ચેની બેઠક દરમિયાન એક સામાન્ય “ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ એટલે GST” પ્રસ્તાવિત કરવામાં આવ્યો હતો અને તેને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી જેમાં ત્રણ ભૂતપૂર્વ RBI ગવર્નર IG પટેલ,બિમલ જાલન અને સી. રંગરાજનનો સમાવેશ થતો હતો.વાજપેયીએ GST મોડેલ ડિઝાઇન કરવા માટે પશ્ચિમ બંગાળના નાણા મંત્રાલય,અસીમ દાસગુપ્તાની આગેવાની હેઠળ એક સમિતિની રચના કરી હતી .
3.વર્ષ 2015 માં અસીમ દાસગુપ્તા સમિતિ જેને બેક-એન્ડ ટેકનોલોજી અને લોજિસ્ટિક્સ જે પાછળથી GST નેટવર્ક અથવા GSTN તરીકે જાણીતી થઈ ને અમલમાં મૂકવાનું કામ પણ સોંપવામાં આવ્યું હતું. તે પછીથી દેશમાં એક સમાન કરવેરા વ્યવસ્થા લાગુ કરવા માટે બહાર આવી.વર્ષ 2002 માં વાજપેયી સરકારે કર સુધારાની ભલામણ કરવા માટે વિજય કેલકરના નેતૃત્વમાં એક ટાસ્ક ફોર્સની રચના કરી. વર્ષ 2005 માં કેલકર સમિતિએ બારમા નાણા પંચ દ્વારા સૂચવવામાં આવેલા GST લાગુ કરવાની ભલામણ કરી .
4. વર્ષ 2014 ની ભારતીય સામાન્ય ચૂંટણીમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીની આગેવાની હેઠળની NDA સરકાર સત્તામાં આવી. 15૧મી લોકસભાના ભંગાણ સાથે GST બિલ – જે ફરીથી રજૂ કરવા માટે સ્થાયી સમિતિ દ્વારા મંજૂર કરવામાં આવ્યું હતું – રદ થઈ ગયું.તત્કાલીન મોદી સરકારની રચનાના સાત મહિના પછી તત્કાલિન નવા નાણામંત્રી અરુણ જેટલીએ લોકસભામાં GST બિલ રજૂ કર્યું જ્યાં ભાજપ પાસે બહુમતી હતી.ફેબ્રુઆરી 2015 માં જેટલીએ GST લાગુ કરવા માટે 1 એપ્રિલ 2017 ની વધુ એક સમયમર્યાદા નક્કી કરી.
5. મે 2016 માં લોકસભાએ બંધારણ સુધારા બિલ પસાર કર્યું જેનાથી GST માટે માર્ગ મોકળો થયો.જોકે કોંગ્રેસના નેતૃત્વમાં વિપક્ષે માંગ કરી હતી કે કરવેરા સંબંધિત બિલમાં અનેક નિવેદનો પર મતભેદોને કારણે GST બિલને ફરીથી રાજ્યસભાની પસંદગી સમિતિને સમીક્ષા માટે પાછું મોકલવામાં આવે .અંતે, ઓગસ્ટ 2016 માં સુધારા બિલ પસાર થઈને બંધારણ 100 મો પહેલો સુધારો અધિનિયમ, 2016 બન્યું . આગામી 15 થી 20 દિવસોમાં 18 રાજ્યોએ બંધારણ સુધારા બિલને બહાલી આપી અને રાષ્ટ્રપતિ પ્રણવ મુખર્જીએ તેને મંજૂરી આપી હતી.
– GST કાયદાની તપાસ માટે સમિતિ
પ્રસ્તાવિત GST કાયદાઓની તપાસ માટે 21 સભ્યોની પસંદગીની સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી.GST કાઉન્સિલે સેન્ટ્રલ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ બિલ 2017 CGST બિલ,ઇન્ટિગ્રેટેડ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ બિલ 2017 IGST બિલ,યુનિયન ટેરિટરી ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ બિલ 2017 UTGST બિલ,ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ રાજ્યોને વળતર બિલ 2017 વળતર બિલ ને મંજૂરી આપ્યા પછી,આ બિલો 29 માર્ચ 2017 ના રોજ લોકસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યા હતા.
રાજ્યસભાએ 6 એપ્રિલ 2017 ના રોજ આ બિલો પસાર કર્યા હતા જે પછી 12 એપ્રિલ 2017 ના રોજ કાયદા તરીકે અમલમાં મૂકવામાં આવ્યા હતા.ત્યારબાદ વિવિધ રાજ્યોની રાજ્ય વિધાનસભાઓએ સંબંધિત રાજ્ય ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ બિલો પસાર કર્યા છે.વિવિધ GST કાયદાઓ લાગુ થયા પછી 1 જુલાઈ 2017 થી સમગ્ર ભારતમાં ગુડ્સ અને સર્વિસ ટેક્સ શરૂ કરવામાં આવ્યો.જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્ય વિધાનસભાએ 7 જુલાઈ 2017 ના રોજ તેનો GST કાયદો પસાર કર્યો જેનાથી ખાતરી થઈ કે સમગ્ર રાષ્ટ્ર એકીકૃત પરોક્ષ કરવેરા પ્રણાલી હેઠળ આવે.સિક્યોરિટીઝના વેચાણ અને ખરીદી પર કોઈ GST ન હોવો જોઈએ.તે સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ STTદ્વારા સંચાલિત થાય છે.
– GST ના વિવિધ પ્રકારો
ભારત હાલમાં ચાર પ્રકારના ગુડ્સ સર્વિસ ટેક્સ રિટર્નને માન્યતા આપે છે
1. CGST સેન્ટ્રલ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ: જ્યારે કોઈ રાજ્યમાં વસ્તુઓ ખરીદવી કે વેચવી, ત્યારે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા માળખાગત વિકાસ અને જાહેર સેવાઓ જેવી પ્રવૃત્તિઓ માટે નાણાં એકત્ર કરવા માટે CGST પરોક્ષ કર તરીકે વસૂલવામાં આવે છે.
- SGST એટલે સ્ટેટ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ: જ્યારે રાજ્યમાં કોઈ વસ્તુ ખરીદતી વખતે અથવા વેચતી વખતે,તમારી સરકાર દ્વારા SGST ટેક્સ એકત્રિત કરવામાં આવે છે અને તેનો ઉપયોગ સ્થાનિક પ્રોજેક્ટ્સ, શાળાઓ અને અન્ય હેતુઓ માટે થાય છે જે તે ચોક્કસ રાજ્યની સમગ્ર વસ્તીને લાભ આપે છે.એકત્રિત કરાયેલા નાણાં સ્થાનિક જરૂરિયાતો અથવા રાજ્યની પહેલોને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે તેની સરહદોની અંદર રહે છે.
- IGST એટલે ઇન્ટિગ્રેટેડ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ : જ્યારે કોઈ એવી વસ્તુ ખરીદતી વખતે જે બીજા રાજ્યમાં ઉદ્ભવે છે ત્યારે રાજ્યની સીમાઓ પાર વ્યવહારોને સરળતાથી સુગમ બનાવવા અને ભાગ લેનારા અધિકારક્ષેત્રો વચ્ચે આવકનું વાજબી વિતરણ સુનિશ્ચિત કરવા માટે IGST અમલમાં આવે છે .
- UTGST એટલે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ: UTGST ફક્ત કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સીધા સંચાલિત કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં થતા વેચાણ પર જ લાગુ પડે છે ; આમ આ પ્રદેશોમાં વધુ સુસંગત નાણાકીય વ્યવસ્થાપન અને વિકાસને સક્ષમ બનાવે છે.
– દેશભરમાં GST નું અમલીકરણ
1 જુલાઈ 2017 ના રોજ મધ્યરાત્રિએ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ અને ભારત સરકાર દ્વારા GST લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.સંસદના સેન્ટ્રલ હોલમાં સંસદના બંને ગૃહોના ઐતિહાસિક મધ્યરાત્રિ એટલે કે 30 જૂન અને 1 જુલાઈ સત્ર દ્વારા આ લોન્ચિંગની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી.આ સત્રમાં રતન ટાટા સહિત વ્યવસાય અને મનોરંજન ઉદ્યોગના ઉચ્ચ-પ્રોફાઇલ મહેમાનો હાજર રહ્યા હતા પરંતુ મધ્યમ અને નીચલા વર્ગના ભારતીયો માટે તે સમસ્યાઓનું કારણ બનવાની આગાહીને કારણે વિપક્ષ દ્વારા તેનો બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યો હતો.
– GST કર
કરવેરા સમાવિષ્ટ થયા
એક જ GST એ ઘણા કર અને લેવીઓનો સમાવેશ કર્યો,જેમાં કેન્દ્રીય એક્સાઇઝ ડ્યુટી,સર્વિસ ટેક્સ , વધારાની કસ્ટમ્સ ડ્યુટી,સરચાર્જ,રાજ્ય-સ્તરીય મૂલ્ય વર્ધિત કર અને ઓક્ટ્રોયનો સમાવેશ થાય છે.માલના આંતર-રાજ્ય પરિવહન પર લાગુ પડતા અન્ય કર પણ GST શાસનમાં દૂર કરવામાં આવ્યા છે.માલ અને/અથવા સેવાઓના વેચાણ,ટ્રાન્સફર,ખરીદી,વિનિમય,લીઝ અથવા આયાત જેવા તમામ વ્યવહારો પર GST લાદવામાં આવે છે.
– HSN કોડ
ભારત 1971 થી વર્લ્ડ કસ્ટમ્સ ઓર્ગેનાઇઝેશન એટલે WCO નું સભ્ય છે.તે મૂળ રૂપે કસ્ટમ્સ અને સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ માટે કોમોડિટીઝનું વર્ગીકરણ કરવા માટે છ અંકના HSN કોડનો ઉપયોગ કરતું હતું. બાદમાં કસ્ટમ્સ અને સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝે કોડ્સને વધુ ચોક્કસ બનાવવા માટે બે વધુ અંકો ઉમેર્યાજેના પરિણામે 8 અંકનું વર્ગીકરણ થયું.HSN કોડનો હેતુ GST ને વ્યવસ્થિત અને વૈશ્વિક સ્તરે સ્વીકૃત બનાવવાનો છે.