KEY POINTS :

• “રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘની અખિલ ભારીય પ્રાંત પ્રચારક બેઠક”
• “કેશવ કુંજ ખાતે દેશભરના પ્રાંત પ્રચારકોની ત્રિ દિવસીય બેઠક”
• “ગત 4,5અને 6 જુલાઈ દરમિયાન યોજાઈ મહત્વપૂર્ણ બેઠક”
• “સંઘસરચાલક ડો.મોહન ભાગવત-સરકાર્યવાહ દત્તાત્રેય હોસાબલેનું માર્ગદર્શન”
• “7 જુલાઈએ સંઘના પ્રચાર પ્રમુખ ડો.સુનિલ આંબેકરજીએ આપી માહિતી”
• “શતાબ્દી વર્ષનો મુખ્ય ધ્યેય સામાજિક એકીકરણને પ્રોત્સાહન આપવું”
• “રચનાત્મક કાર્યમાં વ્યાપક જનભાગીદારી પર ચર્ચા કરવામાં આવી”

રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ સ્થાપનાનુ શતાબ્દિ વર્ષ ઉજવી રહ્યું છે.ત્યારે સંઘ શતાબ્દિ વર્ષ નિમિત્તે સંઘ દેશમાં કેવા આયોજનો કરવા જઈ રહ્યું છે.અને તેના આયોજન માટે દિલ્હી સ્થિત સંઘ કાર્યાલય કેશન કુંજ ખાતે દેશ ભરના પ્રાંત પ્રચારકોની બેઠક મળી હતી.ગત 4,5 અને 6 જુલાઈના રોજ આ બેઠક યોજાઈ હતી.જેમાં સંઘના સરસંઘચાલક ડો.મોહન ભાગવત જી તેમજ સંઘના સરકાર્વાહ દત્તાત્રેય હોસાબલેજીએ માર્ગદર્શન આપ્યુ હતુ.આ અંગે 7 જુલાઈએ સંઘના અખિલ ભારતીય પ્રચાર પ્રમુખ ડો.સુનિલ આંબેકરજીએ વિગતો આપી હતી.

1. શતાબ્દી વર્ષનો મુખ્ય ધ્યેય સામાજિક એકીકરણને પ્રોત્સાહન
શતાબ્દી વર્ષનો મુખ્ય ધ્યેય વ્યવસાયો,ભૌગોલિક ક્ષેત્રો અને સમુદાયોમાં સર્વાંગી સામાજિક એકીકરણને પ્રોત્સાહન આપવાનો સમાવેશ કરવાનો છે.”સંઘના માળખા મુજબ તમામ 46 પ્રાંતોના પ્રચારકો અને કાર્યકર્તાઓ આ બેઠકમાં આવ્યા હતા અને સંઘનું કાર્ય કેવી રીતે વિસ્તરી રહ્યું છે અને વિવિધ વિભાગો તેમના સંપર્કને કેવી રીતે મજબૂત બનાવી રહ્યા છે તેના વિગતવાર અહેવાલો શેર કર્યા હતા”, રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ અખિલ ભારતીય પ્રચાર પ્રમુખ સુનિલ આંબેકરે 7 જુલાઈના રોજ દિલ્હીના ઝાંડેવાલન સ્થિત કેશવ કુંજ ખાતે આરએસએસ કાર્યાલય ખાતે મીડિયાને સંબોધતા જણાવ્યું હતું.

2. રચનાત્મક કાર્યમાં વ્યાપક જનભાગીદારી પર ચર્ચા
“સમાજને વધુ અસરકારક રીતે કેવી રીતે જોડવું અને રચનાત્મક કાર્યમાં વ્યાપક જનભાગીદારીને કેવી રીતે પ્રોત્સાહિત કરવું તે અંગે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. સરહદી પ્રદેશોમાં કલ્યાણકારી પહેલ, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ચિંતાઓ અને સમુદાય સંપર્ક મોડેલો પર આંતરદૃષ્ટિ શેર કરવામાં આવી હતી”, તેમણે કહ્યું કે “બેઠક દરમિયાન, એ પણ જાણ કરવામાં આવી હતી કે મેઈતેઈ અને કુકી બંને સમુદાયો સાથે સમાધાન અને શાંતિ માટે સતત વાતચીત ચાલી રહી છે. પરિસ્થિતિ સંવેદનશીલ રહે છે, ત્યારે સામાજિક અને આધ્યાત્મિક સંગઠનો દ્વારા સતત પ્રયાસો ચાલી રહ્યા છે, અને શાંતિના સંકેતો દેખાઈ રહ્યા છે. જો કે, સંપૂર્ણ સામાન્યતામાં થોડો વધુ સમય લાગશે”.

3. આ વર્ષે 100 શિક્ષણ વર્ગોનું આયોજન
“આ વર્ષે, સંઘે 100 શિક્ષણ વર્ગો (તાલીમ શિબિરો) સફળતાપૂર્વક યોજ્યા, જેમાંથી 75 40 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના યુવાનો માટે હતા. 17,609 સ્વયંસેવકોએ 7,812 સ્થળોએ આ વર્ગોમાં ભાગ લીધો હતો. અન્ય 25 વર્ગોમાં 40-60 વય જૂથના સ્વયંસેવકોએ ભાગ લીધો હતો, જેમાં 4,270 લોકોએ ભાગ લીધો હતો. આ વર્ગોમાં જીવનમાં એકવાર હાજરી આપવામાં આવે છે, જે સંઘના કાર્ય માટે સમર્પિત કાર્યકર્તાઓને તૈયાર કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે”, તેમણે કહ્યું.

4. વિશાળ ગૃપ સંપર્ક અભિયાન
ડો.સુનિલ આંબેકરજીએ કહ્યું કે વિશાળ ગૃહ સંપર્ક અભિયાન હેઠળ, દરેક ગામ, દરેક વસાહતમાં મહત્તમ ઘરો સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવશે.શતાબ્દી વર્ષના તમામ કાર્યક્રમોનો ઉદ્દેશ્ય વ્યાપક પહોંચ,ભૌગોલિક, સામાજિક દૃષ્ટિકોણથી સમાજના તમામ લોકો સુધી પહોંચવાનો અને તમામ કાર્યોમાં તેમની ભાગીદારી મેળવવાનો છે. આ અભિયાન એક રીતે સર્વસમાવેશક, સર્વસ્પર્શી હશે. શતાબ્દી વર્ષ વિજયાદશમી ઉત્સવથી શરૂ થશે. બધા સ્વયંસેવકો દેશભરમાં આયોજિત વિજયાદશમી ઉત્સવોમાં ભાગ લેશે.

5. સંઘ શતાબ્દી વર્ષ માટેના રોડમેપ પર ચર્ચા
બેઠક દરમિયાન સંઘ શતાબ્દી વર્ષ માટેના રોડમેપ પર ઊંડાણપૂર્વક ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.દરેક મંડળ અને બસ્તીમાં હિન્દુ સંમેલનો યોજાશે,જેમાં 58,964 મંડળો અને 44,055 વસતીઓને આવરી લેવામાં આવશે.દરેક ખંડ અને નગર સહિત 11,360 સ્થળોએ,સકારાત્મક સામાજિક કાર્યની ચર્ચા કરવા માટે તમામ સમુદાયોની ભાગીદારી સાથે સામાજિક સદભાવ બેઠકનું આયોજન કરવામાં આવશે.ઘર-ઘર સંપર્ક અભિયાન શરૂ કરવામાં આવશે,જેનો ઉદ્દેશ્ય દરેક ઘર અને દરેક ગામ સુધી પહોંચવાનો છે.તમામ 924 જિલ્લાઓમાં,ભારત, હિન્દુ અને રાષ્ટ્રીય એકતા જેવા વિષયો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને,અગ્રણી નાગરિકો,વ્યાવસાયિકો અને સંગઠનો સાથે બેઠકોનું આયોજન કરવામાં આવશે.

6. હિન્દુ સંમેલનોનું આયોજન
હિન્દુ સંમેલનો ફક્ત વ્યાપક એકતાનો જ નહીં પરંતુ સંવાદ દ્વારા હિન્દુ એકતા પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. આ સંમેલનોમાં, ચોક્કસ ક્ષેત્રોમાં હિન્દુ સમાજની આંતરિક ગેરસમજો અથવા ગેરસમજો પર વિશેષ ચર્ચા કરવામાં આવશે, અને પરસ્પર આદર, જાગૃતિ અને સંગઠન દ્વારા તેને કેવી રીતે દૂર કરવી તે અંગે વિશેષ ચર્ચા કરવામાં આવશે, તેમણે માહિતી આપી.

7. આપણી પ્રગતિ એકતરફી નહીં સર્વસમાવેશક હશે
ડો.સુનિલ આંબેકરજીએ કહ્યું કે દેશ આર્થિક અને ટેકનોલોજીકલ પ્રગતિ કરીને આગળ વધી રહ્યો છે.પરંતુ ફક્ત આર્થિક કે ટેકનોલોજીકલ દ્રષ્ટિકોણથી આગળ વધવું પૂરતું નથી. આપણા સમાજની લાક્ષણિકતાઓ, રાષ્ટ્રના પોતાના વિશેષ ગુણો, સમાજના તમામ લોકોની સંભાળ રાખવાની સાથે, પર્યાવરણની સંભાળ રાખવાની,પરિવારમાં જીવનના મૂલ્યોનું રક્ષણ કરવાની, સામાજિક જીવનમાં પરસ્પર સુમેળ જાળવવાની, પંચ પરિવર્તનના આ વિષયો સમાજ સુધી પહોંચાડવામાં આવશે.શતાબ્દી વર્ષના તમામ કાર્યક્રમો દ્વારા આ સંદેશ સમાજ સુધી પહોંચાડવામાં આવશે. જો સમાજ તેના વિશે વિચારે અને તેમાં ભાગ લે, તો આપણી પ્રગતિ એકતરફી નહીં હોય અને તે સર્વસમાવેશક હશે, તે બધાને સાથે રાખીને આગળ વધશે.

8. રાષ્ટ્રની તમામ ક્ષેત્રોમાં પ્રગતિ
“રાષ્ટ્ર આર્થિક રીતે તમામ ક્ષેત્રોમાં પ્રગતિ કરી રહ્યું છે, ખાસ કરીને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં અને જીવનના વિવિધ પાસાઓમાં, પ્રગતિ માટે એક સંકલિત પ્રયાસો ચાલી રહ્યા છે.આ પ્રગતિ સરકારી સ્તરે અને વ્યક્તિઓ બંનેમાં થઈ રહી છે.લોકો,પોતાની શક્તિ અને પ્રતિભાનો ઉપયોગ કરીને,દેશને આગળ વધે તે જોવા માટે દરેક શક્ય રીતે પ્રયાસો કરી રહ્યા છે.પરંતુ જ્યારે દેશ આગળ વધી રહ્યો છે,ત્યારે ફક્ત અર્થતંત્ર અથવા ટેકનોલોજીની દ્રષ્ટિએ પ્રગતિ કરવી પૂરતું નથી.

9. મુલ્ય આધારિત સમાજ જીવન બને
1. આપણા સમાજ અને રાષ્ટ્રની વિશિષ્ટ લાક્ષણિકતાઓ જેમ કે વ્યક્તિગત કલ્યાણ,સુમેળભર્યા રીતે સાથે રહેવું અને પર્યાવરણ પ્રત્યે સચેત રહેવું પણ એટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે.આ મુખ્ય મૂલ્યો આપણી પ્રગતિ સાથે હોવા જોઈએ અને આપણા દ્રષ્ટિકોણનું એક મહત્વપૂર્ણ પાસું છે.તેથી જ વ્યક્તિગત કલ્યાણના વિચાર પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે,ખાતરી કરવામાં આવે છે કે દરેક વ્યક્તિની જરૂરિયાતો શક્ય તેટલી ઝડપથી પૂર્ણ થાય.આ આર્થિક વિકાસ જેટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે”,તેમ પણ તેમણે કહ્યું.

2. ડો. સુનિલ આંબેકરજીએ વધુમાં ઉમેર્યું,કે “ દરેક ઘરમાં મુખ્ય પારિવારિક મૂલ્યોનું રક્ષણ જરૂરી છે.તો જ આપણા સામાજિક જીવનનું માળખું મજબૂત અને સુમેળભર્યું રહી શકે છે.

3. ત્રીજું, સામાજિક સંવાદિતાનું જતન,એટલે કે પરસ્પર સદ્ભાવના અને ભાઈચારાની ભાવના સતત ટકાવી રાખવી જોઈએ.જો આ મૂલ્યો આપણા જીવનને માર્ગદર્શન આપે અને જો સમાજ તેમના વિશે વિચારે અને સક્રિયપણે તેમાં ભાગ લે,તેમને સમાન મહત્વ આપે,તો આપણી આર્થિક પ્રગતિ એકતરફી નહીં હોય.તેના બદલે,તે સમાવિષ્ટ અને સર્વાંગી હશે”.શતાબ્દી વર્ષનો મુખ્ય ધ્યેય વ્યવસાયો, ભૌગોલિક અને સમુદાયોમાં સમાવેશી પહોંચ છે જેથી સર્વાંગી સામાજિક એકીકરણને પ્રોત્સાહન મળે.

10. બેઠકના મહત્વના ત્રણ મુદ્દે ચર્ચા
રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘની અખિલ ભારતીય પ્રાંત પ્રચારક બેઠકમાં, સંઘના કાર્યનો વિસ્તરણ, શતાબ્દી વર્ષની તૈયારી અને વિવિધ પ્રાંતોમાં સંઘના કાર્યની સ્થિતિ જેવા ત્રણ મુખ્ય વિષયો પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.બેઠકમાં અન્ય રાષ્ટ્રીય મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.આમાં મણિપુરમાં સંઘ દ્વારા મેઈતેઈ અને કુકી સમુદાયો વચ્ચે શાંતિ પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે કરવામાં આવી રહેલા પ્રયાસોનો પણ સમાવેશ થાય છે. બેઠકમાં, સંઘની સ્થાપનાના 100 વર્ષ પૂર્ણ થવા પર હિન્દુ સમાજની જાગૃતિ અને સુમેળ માટે કાર્ય દિશા પણ નક્કી કરવામાં આવી હતી.

11. સવાલોના જવાબ
1. ત્રિ-દિવસીય બેઠકમાં ઓપરેશન સિંદૂર પર ચર્ચા થઈ હતી કે કેમ તે પૂછવામાં આવતા,સુનીલ આંબેકરે જણાવ્યું હતું કે દેશભરમાં બનેલી ઘટનાઓની સમીક્ષા અને ચર્ચા કરવામાં આવી છે.
2. સંઘ બધી ભારતીય ભાષાઓને રાષ્ટ્રીય ભાષા માને છે અને ભારતની ભાષાકીય વિવિધતાનો આદર કરે છે. તેમ પણ એક સવાલના જવાબમાં કહ્યું હતુ.
3.ધર્માંતરણના મુદ્દા પર, તેમણે કહ્યું, “સંઘે તેની લાંબા સમયથી ચાલતી સ્થિતિનો પુનરોચ્ચાર કર્યો છે કે દરેક વ્યક્તિને તેમની પરંપરાનું પાલન કરવાનો અધિકાર છે, પરંતુ લાલચનો ઉપયોગ કરીને બળજબરીથી અથવા પ્રેરિત ધર્માંતરણ અસ્વીકાર્ય છે”.
4. સત્તામાં આવશે તો સંઘ પર પ્રતિબંધ મૂકવાના કોંગ્રેસના નિવેદન અંગે તેમણે કહ્યું કે, કોંગ્રેસે અગાઉ પણ પ્રતિબંધ લાદ્યો હતો, જે કોર્ટના હસ્તક્ષેપ બાદ પાછો ખેંચવો પડ્યો હતો કારણ કે તે ગેરકાયદેસર હતો.

5. લોકોના પ્રતિકાર અને અસરકારક સરકારી પ્રતિભાવને કારણે નક્સલવાદમાં ઘટાડો દેખાઈ રહ્યો છે.હિંસાનો અંત આવવો જોઈએ અને રચનાત્મક માર્ગો અપનાવવા જોઈએ.
6. ભારત માતાનો વિચાર સંઘની રચના નથી,પરંતુ આપણી સભ્યતા પરંપરાનો એક ભાગ છે.સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓએ માતૃભૂમિને એક દિવ્ય માતા તરીકે કલ્પના કરી હતી,એક છબી જેને માન,આદર અને રક્ષણ આપવું જોઈએ.દરેક વ્યક્તિએ ભારત માતાની કલ્પના ગૌરવ અને ભક્તિ સાથે કરવી જોઈએ.આગામી ઘર સંપર્ક અભિયાન દરમિયાન આ મૂલ્યોને સક્રિયપણે જનતા સુધી પહોંચાડવામાં આવશે.
7.આ વર્ષે વિજયાદશમી ઉત્સવ દેશભરમાં યોજાશે,જેમાં વ્યાવસાયિકો અને વિવિધ ક્ષેત્રોના લોકો સહિત તમામ વર્ગના સ્વયંસેવકો ભાગ લેશે.ભૂતકાળની જેમ,સંઘ તેના કાર્યક્રમોમાં જીવનના વિવિધ ક્ષેત્રના લોકોને સામેલ કરવાનું ચાલુ રાખશે.”શતાબ્દી વર્ષમાં વધુ સમાવેશી અને સહયોગી અભિગમ જોવા મળશે,” તેમણે કહ્યું.

ગત 4 જુલાઈથી શરૂ થયેલ અખિલ ભારતીય પ્રાંત પ્રચારક બેઠક 6 જુલાઈના રોજ સમાપ્ત થઈ.આ બેઠકમાં,શતાબ્દી વર્ષની ઉજવણીનું આયોજન મુખ્ય કેન્દ્ર હતું,જેમાં અન્ય મુદ્દાઓનો પણ સમાવેશ થતો હતો.તેમણે માહિતી આપી કે સંઘના શતાબ્દી વર્ષ પહેલા સમીક્ષા,માર્ગદર્શન અને ભવિષ્યના આયોજનની પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.આ બેઠક કોઈ પ્રસ્તાવ કે નિર્ણય લેવા માટે નહોતી, પરંતુ સંઘના કાર્યની દિશા નક્કી કરવા પર કેન્દ્રિત હતી.