‘આમાં ભગવાન ગણેશનો શું વાંક?’: કલકત્તા હાઈકોર્ટે ગણપતિ પૂજા માટે આપી મંજૂરી, પ્રશાસન કહેતું હતું- આ દુર્ગા પૂજા જેવી સેક્યુલર નથી

પશ્ચિમ બંગાળમાં કલકત્તા હાઈકોર્ટે એક કેસની સુનાવણી કરતી વખતે કહ્યું છે કે ધાર્મિક તહેવારોનું આયોજન ‘જીવનના અધિકાર’ની વ્યાપક છત્ર હેઠળ આવે છે. આસનસોલમાં એક પ્લોટમાં ગણેશ ચતુર્થીના આયોજનને લઈને ભક્તો હાઈકોર્ટમાં પહોંચ્યા હતા. આ મેદાનમાં દુર્ગા પૂજા પણ થઈ છે અને આ મેદાનનો ઉપયોગ સરકારી કાર્યક્રમો માટે પણ કરવામાં આવ્યો છે. આ મામલો આસનસોલ-દુર્ગાપુર ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (ADDA) સાથે સંબંધિત છે.

ADDAએ ભક્તોને કહ્યું હતું કે આ જમીન પર ગણેશ ચતુર્થીનું આયોજન કરી શકાય નહીં. તેમણે કહ્યું કે આ જમીન તેમની માલિકી છે અને તેના પર ગણેશ ચતુર્થીના તહેવારનું આયોજન કરી શકાય નહીં. આ પછી આયોજકોએ ન્યાયતંત્રનો સંપર્ક કર્યો. તેમને ગણેશ પૂજા માટે આ જમીનનો ઉપયોગ કરવાની છૂટ આપવામાં આવે તેવી પણ માંગણી કરી હતી. જ્યારે ADDAએ આનો વિરોધ કર્યો ત્યારે પશ્ચિમ બંગાળ સરકારે કહ્યું કે તે આ માંગ પર વિચાર કરી શકે છે.

કલકત્તા હાઈકોર્ટે શુક્રવારે (8 સપ્ટેમ્બર, 2023) કહ્યું કે ‘આસનસોલ-દુર્ગાપુર ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (ADDA)’નો આ નિર્ણય સ્પષ્ટ રીતે હાસ્યાસ્પદ છે. તેને બંધારણની કલમ 14 વિરુદ્ધ પણ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. હાઈકોર્ટે કહ્યું કે જો આ મેદાન પર દુર્ગા પૂજાનું આયોજન કરવાની પરવાનગી આપી શકાય છે, જે હિન્દુ તહેવાર છે, તો તેનો અર્થ એ નથી કે અન્ય ધર્મના તહેવારો અથવા અન્ય દેવી-દેવતાઓની પૂજાની અહીં મંજૂરી આપી શકાય નહીં.

ADDAએ કહ્યું કે કલમ 25 હેઠળ, તે દરેકને તેમના ધર્મનું પાલન કરવાનો અધિકાર આપે છે, પરંતુ તે કોઈને પણ મિલકતનો અધિકાર આપતું નથી, સિવાય કે તે મિલકત તેમના ધર્મ સાથે સંબંધિત હોય. સંગઠને એવી પણ દલીલ કરી હતી કે ગણેશ પૂજા પશ્ચિમ બંગાળમાં એટલી લોકપ્રિય નથી અને તે દુર્ગા પૂજા જેટલી બિનસાંપ્રદાયિક અને બહુસાંસ્કૃતિક નથી. કોલકાતા હાઈકોર્ટે કહ્યું કે જીવનના અધિકાર હેઠળ કોઈ પણ વ્યક્તિને તેની વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતાથી વંચિત ન રાખવો જોઈએ.

કલકત્તા હાઈકોર્ટે કહ્યું કે જો કોઈ કાનૂની પ્રક્રિયાની વિરુદ્ધ જાય તો જ તેના પર પ્રતિબંધ લાદી શકાય. ઉપરાંત, હાઈકોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ મૂળભૂત અધિકાર તમામ નાગરિકો, વિદેશીઓ માટે પણ છે. જીવન અને વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતાનો અધિકાર કલમ ​​21 હેઠળ ઉપલબ્ધ છે. જજ સબ્યસાચી ભટ્ટાચારીએ આ નિર્ણય સંભળાવ્યો. કોર્ટે કહ્યું, “પુરુષ દેવતાઓ સાથે ભેદભાવ શા માટે? આમાં ભગવાન ગણેશનો શું વાંક?” સરકારી કાર્યક્રમો સાથે દુર્ગા પૂજાની સરખામણી કરવા બદલ હાઈકોર્ટે ઠપકો પણ આપ્યો હતો.