નવા બિલ લોકો માટે ખતરો છે: ઓવૈસી

બુધવારે લોકસભામાં ફોજદારી કાયદામાં સુધારા સાથે સંબંધિત ત્રણ મહત્વપૂર્ણ બિલો પર ચર્ચા થઈ હતી. આ ત્રણ બિલ ઇન્ડિયન પીનલ કોડ (IPC), કોડ ઓફ ક્રિમિનલ પ્રોસિજર (CRPC) અને ઇન્ડિયન એવિડન્સ એક્ટનું સ્થાન લેશે. આ વિધેયકમાં ટ્રાયલ કોર્ટ માટે વધુમાં વધુ ત્રણ વર્ષની અંદર ફરજીયાતપણે ચુકાદો આપવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. હૈદરાબાદના સાંસદ અને AIMIMના વડા અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ આ બિલોની ટીકા કરી છે. તેમણે કહ્યું કે નવા ફોજદારી બિલ લોકોની નાગરિક સ્વતંત્રતા અને અધિકારો માટે ખતરો છે કારણ કે તે પોલીસને કોઈની પણ વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરવાની વ્યાપક સત્તા આપે છે.

લોકોના અધિકારો છીનવી લેવામાં આવશે – ઓવૈસી

લોકસભામાં આ બિલો પર ચાલી રહેલી ચર્ચામાં ભાગ લેતા ઓવૈસીએ કહ્યું કે આ બિલો દેશના સામાન્ય લોકોની વિરુદ્ધ છે. આ કાયદો બન્યા બાદ લોકો તેમના અધિકારોથી વંચિત થઈ જશે. ઓવૈસીએ વધુમાં કહ્યું કે BNSમાં આવી ઘણી જોગવાઈઓ સામેલ કરવામાં આવી છે જે ખૂબ જ ખતરનાક છે. આ નાગરિક સ્વતંત્રતા અને અધિકારો માટે ખતરો છે. આમાં પોલીસને ‘જજ, જ્યુરી અને જલ્લાદ’ તરીકે કામ કરવાની સત્તા પણ આપવામાં આવી છે. એટલું જ નહીં, લોકસભામાં રજૂ કરાયેલા બિલોમાં રાજદ્રોહના ગુનાને અલગ અવતારમાં રજૂ કરવામાં આવ્યો છે. આ ઉપરાંત લઘુત્તમ સજા પણ ત્રણ વર્ષથી વધારીને સાત વર્ષ કરવામાં આવી છે.

ગઈ કાલે અમિત શાહે નીચલા ગૃહમાં બિલ રજૂ કર્યું હતું

નોંધનીય છે કે વિપક્ષના બે તૃતિયાંશ સભ્યોની ગેરહાજરીમાં, મંગળવારે ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે ફોજદારી કાયદામાં સુધારા સાથે સંબંધિત ત્રણ મહત્વપૂર્ણ બિલ રજૂ કર્યા હતા – ભારતીય ન્યાય (સેકન્ડ) કોડ (બીએનએસ), ભારતીય નાગરિક સંરક્ષણ (સેકન્ડ) કોડ (બીએનએસ). BNSS) અને ભારતીય પુરાવા (બીજા) બિલ (BSB) લોકસભામાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ત્રણ બિલ ઇન્ડિયન પીનલ કોડ (IPC), કોડ ઓફ ક્રિમિનલ પ્રોસિજર (CRPC) અને ઇન્ડિયન એવિડન્સ એક્ટનું સ્થાન લેશે. આ અંગે બુધવારે ચર્ચા થઈ હતી.

મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો થયા છે

ત્રણેય બિલમાં ફોજદારી કાયદામાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે. આ કાયદા બન્યા બાદ ટોળાની હિંસાના આરોપીઓને આજીવન કેદની સજા થશે. અગાઉ સાત વર્ષની સજાની જોગવાઈ હતી. આર્થિક સુરક્ષાને જોખમમાં મૂકવું એ આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓના દાયરામાં આવશે. નકલી નોટોની દાણચોરી અથવા ઉત્પાદન, દેશમાં કે વિદેશમાં સરકારી સંપત્તિને નુકસાન, સરકારને દબાણ કરવા માટે કોઈનું અપહરણ કરવું એ આતંકવાદી કૃત્યો ગણવામાં આવશે.

નાના ગુનાઓ માટે સમુદાય સેવા સજા

સમાજ પર વ્યાપક પ્રતિકૂળ અસર ન કરતા આવા નાના ગુનાઓ માટે બિલમાં જેલને બદલે સમુદાય સેવાની સજાની જોગવાઈ છે. નાની ચોરીના કેસમાં જેલની સજા નાબૂદ કરવામાં આવી છે, જે નશામાં હોય ત્યારે મુશ્કેલી ઊભી કરે છે. દોષિત વ્યક્તિએ સામુદાયિક સેવા કરવાની રહેશે અને તેને આ માટે કોઈ નાણાકીય ચૂકવણી આપવામાં આવશે નહીં. બિલમાં કોમ્યુનિટી સર્વિસની પણ નવી વ્યાખ્યા કરવામાં આવી છે.

બળાત્કારના કિસ્સામાં વિશેષ જોગવાઈ

બળાત્કારના કેસમાં કોર્ટની કાર્યવાહીના સંબંધમાં કોર્ટની પરવાનગી વિના કંઈપણ પ્રકાશિત કરવા પર પ્રતિબંધ રહેશે. તેનું ઉલ્લંઘન કરવા પર બે વર્ષની જેલ અને દંડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.

કાયદામાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો

બિલ કાયદેસર બન્યા બાદ આઈપીસીમાં 511ની જગ્યાએ 356 કલમો હશે. ભારતીય ન્યાયિક સંહિતાના અમલીકરણ સાથે 175 બદલાશે.
ભારતીય ન્યાયિક સંહિતામાં 8 નવા વિભાગો ઉમેરવામાં આવશે, 22 વિભાગો દાખલ કરવામાં આવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, CrPCમાં 533 વિભાગો બાકી રહેશે.
CrPCમાં 160 વિભાગો બદલવામાં આવશે, નવ નવા વિભાગો ઉમેરવામાં આવશે.
સુનાવણી દરમિયાન વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા પૂછપરછની મંજૂરી આપવામાં આવશે.
ટ્રાયલ કોર્ટે વધુમાં વધુ ત્રણ વર્ષની અંદર પોતાનો ચુકાદો આપવો પડશે. હાલમાં નીચલી અદાલતોમાં 4.44 કરોડ કેસ પેન્ડિંગ છે, તેનો ઝડપથી નિકાલ કરવામાં આવશે.
IPC, CrPC અને એવિડન્સ એક્ટ બદલાશે.