સમગ્ર દેશ આ સમયે ભગવાન રામની ભક્તિમાં ડૂબેલો છે. રામલલાને ભેટ આપવા માટે દેશના ખૂણે-ખૂણેથી ભક્તો ખાસ ભેટો લઈને આવી રહ્યા છે. પાડોશી દેશ પાકિસ્તાન પણ પાછળ નથી. અહીંની હિંગોલ નદીનું વિશેષ પાણી અયોધ્યા મોકલવામાં આવશે. વાસ્તવમાં, પાકિસ્તાનના બલૂચિસ્તાન પ્રાંતના હિંગલાજમાં હિંગોલ નદીના કિનારે એક હિન્દુ મંદિર આવેલું છે, જેને હિંગલાજ માતાનું મંદિર કહેવામાં આવે છે. તે હિન્દુ દેવી સતીને સમર્પિત એકાવન શક્તિપીઠમાંથી એક છે. અહીં આ દેવીને હિંગળાજ દેવી અથવા હિંગુલા દેવી પણ કહેવામાં આવે છે. આ મંદિરને નાની મંદિર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. છેલ્લા ત્રણ દાયકામાં આ સ્થળ પ્રવાસીઓમાં પણ ખૂબ જ લોકપ્રિય બન્યું છે. તે માત્ર હિન્દુઓમાં જ નહીં પરંતુ મુસ્લિમ સમુદાયના લોકોમાં પણ આસ્થાનું કેન્દ્ર છે. ચાલો તમને આ મંદિર વિશે વધુ વિગતવાર જણાવીએ…
હિંગળાજ મંદિરમાં એકલા જવાની મનાઈ છે
હિંગળાજ મંદિર ખૂબ જ ઊંચાઈ પર આવેલું છે. તેનું ચઢાણ અમરનાથ મંદિર કરતાં વધુ મુશ્કેલ છે. રસ્તામાં 1000 ફૂટ ઊંચા પર્વતો, વિશાળ રણ, જંગલી પ્રાણીઓથી ભરેલા ગાઢ જંગલો અને 300 ફૂટ ઊંચો માટીનો જ્વાળામુખી છે. તેના ઉપર ડાકુઓ અને આતંકવાદીઓનો એક અલગ ભય છે. આ જ કારણ છે કે અહીં એકલા મુસાફરી પર પ્રતિબંધ છે. લોકો 30-40 લોકોનું ગ્રુપ બનાવીને જ દર્શન માટે જઈ શકે છે. હિંગળાજ પહોંચવા માટે યાત્રાળુઓ 55 કિલોમીટર પગપાળા પ્રવાસ કરે છે. ચીને 2007માં રોડ બનાવ્યો તે પહેલા હિંગળાજ પહોંચવા માટે 200 કિલોમીટર ચાલીને જવું પડતું હતું. આમાં 3 મહિના જેટલો સમય લાગતો હતો.
માતા સતીનું માથું અહીં પડ્યું હતું
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, દેવી સતી, તેના પિતા દ્વારા તેના પતિ ભગવાન શિવના અપમાનથી દુઃખી થઈ, તેણે પોતાને અગ્નિમાં બાળી નાખ્યા. આ પછી ભગવાન શિવે ક્રોધમાં સતીના શિવને ખભા પર ઉઠાવીને તાંડવની શરૂઆત કરી. તેમને શાંત કરવા માટે, ભગવાન વિષ્ણુએ તેમના ચક્રથી માતા સતીના મૃત શરીરના 51 ટુકડા કરી દીધા. જ્યાં પણ આ ટુકડા પડ્યા છે, તે 51 સ્થાનો દેવી શક્તિપીઠ તરીકે ઓળખાય છે. આ ટુકડાઓમાં સતીના શરીરનો પહેલો ભાગ એટલે કે માથું કીર્થાર ટેકરી પર પડ્યું હતું, જે આજે હિંગળાજ તરીકે ઓળખાય છે.
મુસ્લિમ લોકો મંદિરમાં વિશેષ આસ્થા ધરાવે છે
હિંગળાજ મંદિરના પૂજારીઓનું કહેવું છે કે મુસ્લિમ લોકો આ મંદિરને તેમનો હજ માને છે. ઘણી વખત મંદિરોમાં પૂજારી અને સેવકો મુસ્લિમ ટોપી પહેરીને જોવા મળે છે, જ્યારે ઘણી વખત માતા દેવીની પૂજા દરમિયાન મુસ્લિમો એકસાથે ઉભા જોવા મળે છે. હિન્દુઓ હિંગળાજ મંદિરને માતાનું સ્થાન માને છે, જ્યારે મુસ્લિમો તેને ‘બીબી નાની પીર’ અથવા ‘નાની મંદિર’ અથવા ‘નાની કા હજ’ તરીકે ઓળખે છે.