હેડલાઈન :

• કોંગ્રેસ કો તૃષ્ટિકરણ સે હૈ પ્યાર વો ઈફ્તાર સે કૈસે કરે ઈનકાર
• મહાકુંભને નો અને મુસ્લિમ લીગને હા કોંગ્રેસની રાજનીતિનો સાર
• ઇફ્તારમાં હાજરી આપનાર કોંગ્રેસે રામ મંદિરના આમંત્રણને નકાર્યુ
• કોંગ્રેસ હારવા છતા મુસ્લિમ તુષ્ટિકરણની રાજનીતિ છોડવા તૈયાર નહી
• કોંગ્રેસ નેતા સોનિયા ગાંધી મુસ્લીમ લીગ આયોજીત ઈફ્તારમાં હાજર રહ્યા
• આ એ મુસ્લિમ લિગ જેના મૂળ મોહમ્મદ અલી ઝીણા સાથે જોડાયેલા 

દેશમાં 500 વર્ષના સંઘર્ષ બાદ અયોધ્યામાં હિન્દુઓના ઈસ્ટદેવ ભગવાન શ્રી રામલલાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા આમંત્રણને નકારી કાઢનાર અને 144 વર્ષ બાદ યોજાયેલ મહાકંભથી સહભાગી થવાથી દૂર રહેલ કોંગ્રેસ નેતા સોનિયા ગાંધીને મુસ્લીમ લીગ આયોજીત ઈફ્તાર પાર્ટમાં હોંશે હોંશે જાય છે.તેના મતે આ RSS-BJPનો કાર્યક્રમ હતો.એટલે કે કોંગ્રેસને કોઈ પાર્ટીના ઈફ્તારથી કોઈ વાંધો નથી,પરંતુ દેશના 100 કરોડ હિન્દુઓના આસ્થાનું પ્રતીક શ્રી રામ મંદિર ધર્મનિરપેક્ષતામાં અવરોધરૂપ લાગે છે.

સતત ત્રણ વખત લોકસભાની ચૂંટણી હારવા છતાં અને દાયકાઓ સુધી રાજ્યોમાં સત્તાથી બહાર રહેવા છતાં, કોંગ્રેસ મુસ્લિમ તુષ્ટિકરણની રાજનીતિ છોડવા તૈયાર નથી. હિન્દુઓના સંઘર્ષના પ્રતીક રામ મંદિરની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા અને મહાકુંભથી દૂર રહેનાર કોંગ્રેસ નેતૃત્વ હવે ખુશીથી ઇફ્તારમાં ભાગ લઈ રહ્યું છે.આ ઇફ્તાર કાર્યક્રમનું આયોજન પણ તે સંગઠન દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું જેના મૂળ મોહમ્મદ અલી ઝીણા દ્વારા રચાયેલી મુસ્લિમ લીગમાં છે.જોકે ગાંધી પરિવારની દરેક કાર્યવાહી પર હોબાળો મચાવનારી કોંગ્રેસ આ ઇફ્તાર પર મૌન છે.
2014 પહેલા ભારતીય રાજકારણમાં હિન્દુ અથવા જેઓ પોતાને હિન્દુ ગણાવે છે નેતાઓના ઇફ્તારમાં હાજરી આપતા ચિત્રો સામાન્ય હતા.આને વોટ બેંકની રાજનીતિનું એક મોટું હથિયાર માનવામાં આવતું હતું. આ ‘ઇફ્તાર રાજકારણ’ રાષ્ટ્રપતિ ભવન સુધી પહોંચી ગયું હતું.જોકે 2014 માં જ્યારે ભારતના લોકોએ મુસ્લિમ તુષ્ટિકરણથી કંટાળીને ભાજપને બહુમતી આપી ત્યારે દેશની રાજનીતિએ 180 ડિગ્રીનો વળાંક લીધો.આ પછી ‘ટોપી’ પહેરનારા અને બીજાઓને પહેરાવનારા લોકોની સંખ્યામાં ભારે ઘટાડો થયો અને તે જ પ્રમાણમાં ઇફ્તાર પાર્ટીઓ ધીમે ધીમે ઓછી થવા લાગી.

પરંતુ 2025 માં ઇફ્તાર રાજકારણ પાછું આવ્યું છે.આ વખતે પણ કોંગ્રેસ ‘ઇફ્તાર રાજકારણ’નો ધ્વજવાહક છે. ઇન્ડિયન યુનિયન મુસ્લિમ લીગ (IUML) એ ગુરુવારે 20 માર્ચ, 2025ના રોજ નવી દિલ્હીમાં એક ઇફ્તાર પાર્ટીનું આયોજન કર્યું. આમાં ઘણા વિપક્ષી નેતાઓને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું. ઇફ્તાર પાર્ટીમાં હાજરી આપનારાઓમાં સૌથી મોટું નામ કોંગ્રેસ નેતા સોનિયા ગાંધીનું હતું. તેમની સાથે કોંગ્રેસના વડા મલ્લિકાર્જુન ખડગે પણ જોડાયા.બંને નેતાઓએ સપા પ્રમુખ અખિલેશ યાદવ અને આપ નેતા સંજય સિંહ સાથે ઇફ્તાર પાર્ટી કરી હતી.
જ્યારે તેની તસવીરો બહાર આવી ત્યારે લોકોના મનમાં એક જ પ્રશ્ન ઉભો થયો.આ ઇફ્તારના માત્ર બે મહિના પહેલા 144 વર્ષમાં હિન્દુઓનો સૌથી મોટો મેળાવડો ‘મહાકુંભ’ પ્રયાગરાજમાં યોજાયો હતો.કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી અને સિલચરથી પોરબંદર સુધીના હિન્દુઓ મહાકુંભમાં આવ્યા હતા.ટ્રેનો અને બસો ભરેલી રહી પ્રયાગરાજથી 200-400 કિલોમીટર દૂર આવેલા શહેરો મહાકુંભ માટે આવતા ભક્તોથી ભરેલા હતા.પરંતુ આ 60 કરોડની સંખ્યામાં બે નામ ગાયબ જોવા મળ્યા.
આમાંનું એક નામ કોંગ્રેસના ડી-ફેક્ટો વડા સોનિયા ગાંધીનું હતું જેમણે ઇફ્તાર પાર્ટીમાં હાજરી આપી હતી.રાહુલ ગાંધીનું બીજું નામ ‘દત્તાત્રેય બ્રાહ્મણ’ હતું. મહાકુંભમાં આ બે લોકોને કોઈ જોઈ શક્યું નહીં.2024માં સક્રિય રાજકારણમાં પ્રવેશ કરનારી પ્રિયંકા ગાંધી પણ તેનાથી દૂર રહી.એનો અર્થ એ થયો કે જે કોંગ્રેસ નેતા આમંત્રણ પર ઇફ્તાર પાર્ટીમાં હાજરી આપવા આવ્યા હતા તેઓ પ્રયાગરાજ જઈ શક્યા નહીં.વિડંબના એ છે કે પ્રયાગરાજ એ જ શહેર છે જ્યાંથી આ પરિવાર આવે છે.

ગાંધી પરિવાર દ્વારા મુસ્લિમોને ગળે લગાવવાનો અને હિન્દુ કાર્યક્રમોથી અંતર રાખવાનો આ પહેલો કિસ્સો નથી. આ પરંપરા જવાહરલાલ નહેરુએ શરૂ કરી હતી જ્યારે તેમણે હિન્દુઓ દ્વારા ખંડેરમાંથી ફરીથી બનાવેલા સોમનાથ મંદિરમાં લોકોને પ્રવેશવાની મનાઈ ફરમાવી હતી.નહેરુ પોતે આ કાર્યક્રમમાં હાજરી આપી ન હતી તેમણે તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્ર પ્રસાદને પણ હાજરી આપતા અટકાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.ગાંધી પરિવાર એ જ ‘સ્યુડો સેક્યુલરિઝમ’ ની પરંપરાને પૂરા દિલથી આગળ ધપાવી રહ્યો છે.
મહાકુંભના બરાબર એક વર્ષ પહેલા પણ ગાંધી પરિવારે તેમની પ્રાથમિકતાઓ શું છે તે સ્પષ્ટ કરી દીધું હતું. 500 વર્ષના સંઘર્ષ પછી હિન્દુઓને મળેલા રામ મંદિરના અભિષેકના આમંત્રણને કોંગ્રેસે નકારી કાઢ્યું હતું. સોનિયા ગાંધી,મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને અધીર રંજન ચૌધરીએ આ કાર્યક્રમમાં હાજરી આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.આ કાર્યક્રમમાં કોંગ્રેસના ટોચના નેતૃત્વમાંથી કોઈએ હાજરી આપી ન હતી.મજાની વાત એ છે કે IUML ની ​​ઇફ્તાર પાર્ટીમાં હાજરી આપનાર કોંગ્રેસે રામ મંદિરના આમંત્રણને નકારી કાઢ્યું કારણ કે તેના મતે તે RSS-BJPનો કાર્યક્રમ હતો.

પરંતુ ‘જો તુષ્ટિકરણ સે કરે પ્યાર વો ઇફ્તાર સે કૈસે કરે ઇનકાર ‘ ના સૂત્રને અનુસરીને તેમણે તરત જ ઇફ્તારમાં ભાગ લીધો.આ IUML એ જ પક્ષ છે જેના પહેલા પ્રમુખ મુહમ્મદ ઇસ્માઇલે ભારતના ભાગલા માટેના આંદોલનમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો.આ જ મુહમ્મદ ઇસ્માઇલે બંધારણ સભામાં ભારતીય મુસ્લિમો માટે શરિયા કાયદો જાળવી રાખવાની હિમાયત કરી હતી.

આ બધી બાબતોથી કોંગ્રેસને બહુ ફરક પડતો નથી તે આ પાર્ટી સાથે જોડાણ કરીને કેરળમાં ચૂંટણી લડે છે.જોકે, આ ઇફ્તાર થોડી અલગ હતી.ગાંધી પરિવાર ત્રણ વાર લોકસભા ચૂંટણી હારી ગયા પછી પણ વિજય ચિહ્ન વાળા તેમના ફોટા બહાર આવતા રહે છે.કોંગ્રેસે આ ઇફ્તારનો એક પણ ફોટો શેર કર્યો નથી.હવે એ સ્પષ્ટ નથી કે આવું કેમ કરવામાં આવ્યું. પરંતુ કેટલીક બાબતો ચોક્કસપણે સ્પષ્ટ છે અને તે છે કોંગ્રેસની હિન્દુઓથી દૂર રહેવાની નીતિ,મુસ્લિમો પ્રત્યેનો તેનો પ્રેમ અને તુષ્ટિકરણની રાજનીતિ પ્રત્યેની તેની પ્રતિબદ્ધતા.

સૌજન્ય : ઓપ ઈન્ડિયા હિન્દી