હેડલાઈન :

• અમેરિકા-ચીન વચ્ચે વધતા ટેરિફ યુદ્ધે વૈશ્વિક બજારને હચમચાવ્યુ
• લોકોએ સુરક્ષિત રોકાણ તરીકે સોનું ખરીદીને પોર્ટફોલિયો બનાવ્યો
• આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં સોનાના ભાવમાં 25 ટકાનો વધારો થયો
• રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની ટેરિફ નીતિ,ડોલરમાં ઘટાડો,આર્થિક મંદીનો ભય
• ત્રણ મહત્વના ભયને કારણે સોનાના ભાવ આસમાને પહોંચી ગયા
• MCX પર સોનાનો ભાવ 10 ગ્રામ દીઠ 73 રૂપિયા વધીને રૂ.97,352 થયો
• MCX પર ચાંદીનો ભાવ પણ પ્રતિ કિલો રૂ.238 વધીને રૂ.97,275 થયો
• અમેરિકામાં પણ મંગળવારે સોનાના ભાવમાં રેકોર્ડ વધારો જોવા મળ્યો
• આઝાદી સમયે રૂ.88 થી વધીને આજે સોનાનો ભાવ એક લાખ નજીક

અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વધતા ટેરિફ યુદ્ધે વૈશ્વિક બજારને હચમચાવી નાખ્યું છે.દરમિયાન લોકો સુરક્ષિત રોકાણ તરીકે સોનું ખરીદીને પોતાનો પોર્ટફોલિયો સુરક્ષિત કરી રહ્યા છે.આ જ કારણ છે કે આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં સોનાના ભાવમાં 25 ટકાનો વધારો થયો છે.રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની ટેરિફ નીતિ,ડોલરમાં ઘટાડો અને આર્થિક મંદીના ભયને કારણે સોનાના ભાવ આસમાને પહોંચી ગયા છે.

– MCX પર આજે સોના અને ચાંદીનો ભાવ
22 એપ્રિલ 2025ને મંગળવારના રોજ સવારે 7 વાગ્યે,MCX પર સોનાનો ભાવ 10 ગ્રામ દીઠ 73 રૂપિયા વધીને 97,352 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ થયો,જે અત્યાર સુધીનો નવો ઉચ્ચ સ્તર છે.એ જ રીતે, MCX પર ચાંદીનો ભાવ પણ પ્રતિ કિલો રૂ.238 વધીને રૂ.97,275 થયો છે.ઇન્ડિયન બુલિયન એસોસિએશન IBA ના ડેટા અનુસાર,આજે 24 કેરેટ સોનાનો ભાવ 10 ગ્રામ દીઠ 97,560 રૂપિયા છે.આ ઉપરાંત,22 કેરેટ સોનાનો ભાવ 89,430 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ છે.IBA વેબસાઇટ અનુસાર,22 એપ્રિલે સવારે 7 વાગ્યે ચાંદીનો ભાવ 95,720 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતો.

– અમેરિકામાં પણ સોનાના ભાવ વધ્યા

અમેરિકામાં પણ મંગળવારે સોનાના ભાવમાં રેકોર્ડ વધારો જોવા મળ્યો.ટ્રમ્પ દ્વારા ફેડ રિઝર્વના ચેરમેન જેરોમ પોવેલની ટીકા અને વેપાર પર વધતા તણાવ વચ્ચે આર્થિક વિકાસમાં અવરોધ આવવાના ભયને કારણે સુરક્ષિત રોકાણ તરીકે સોનાની માંગ વધી છે.$3,443.79 પ્રતિ ઔંસના રેકોર્ડ ઉચ્ચતમ સ્તરને સ્પર્શ્યા પછી શરૂઆતના વેપારમાં સ્પોટ ગોલ્ડ 0.1 ટકા વધીને $3,429.03 પ્રતિ ઔંસ પર પહોંચ્યો હતો.

– આઝાદી સમયથી આજ દિન સુધી સોનાના વધતા ભાવ

• 1947માં દેશ આઝાદ થયો, ત્યારે 10 ગ્રામ સોનાની કિંમત 88.62 રૂપિયા હતી.
• 1948માં સોનાના ભાવ વધીને 95.87 રૂપિયા થઈ ગયા હતા.
• 1953માં ફરીથી સોનાના ભાવમાં ઘટાડો થયો 10 ગ્રામ દીઠ 73.06 રૂપિયા પર પહોંચ્યો હતો.
• 1959માં પ્રથમ વખત સોનાની કિંમત 100 રૂપિયા નોંધાઈ હતી.
• 1959માં સોનાની કિંમત 102.56 રૂપિયા થયા.
• 1964માં સોનાના દરમાં મોટો ઘટાડો થયો સોનાનો ભાવ ગગડીને 63.25 રૂપિયા પર પહોંચી ગયો.
• સોનાને ફરીથી 100 રૂપિયાના સ્તરને સ્પર્શ કરવામાં 3 વર્ષ લાગ્યા.
• 1967 સોનાનો ભાવ 102.5 રૂપિયા પર પહોંચી ગયો હતો.
• 1972માં પ્રથમ વખત સોનાના ભાવ 200ની સપાટીને વટાવી ગયા.
• 1974માં 500 રૂપિયાની સપાટીએ પહોંચ્યું હતું.
• 1980માં સોનું 1000ની સપાટીને વટાવી ગયું.
• 1980માં સોનાની કિંમત 1,330 રૂપિયા હતી.
• 1985માં સોનું 2000 રૂપિયાના સ્તરને સ્પર્શ્યું હતું.
• 1996માં સોનું 5,160 રૂપિયા પર પહોંચ્યું હતું.
• 2007માં સોનું રૂ.10,800ની સપાટીએ પહોંચ્યું હતું.
• 2010માં સોનાએ ઉછાળા સાથે 20,000નું સ્તર બતાવ્યું હતું.
• 2011માં સોનાનો ભાવ 26,400 પર પહોંચી ગયો.
• 2019માં 35,220ના ભાવે હતુ સોનું
• 2020માં સોનાના ભાવ 50 હજારને પાર ગયો
• 2023 માં સોનામાં રૂ. 64,460 પ્રતિ 10 ગ્રામ સાથે નોંધપાત્રવધારો જોવા મળ્યો હતો
• ડિસેમ્બર 2024 માં 24 કેરેટ સોનાનો ભાવ રૂ. 77,600 જોવા મળ્યો
• વર્ષ 2025ના મધ્યાંતર આવતા આજે સોનું એક લાખની નજીક પહોંચ્યુ.

– સોનું એ કિંમતી સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિનું પ્રતીક

સોનું, એક કિંમતી સંપત્તિ અને વિશ્વભરમાં સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિનું પ્રતીક છે જેણે પ્રાચીન સમયથી લોકોને આકર્ષિત કર્યા છે.ભારતમાં ખાસ કરીને કોઈ પણ મોટો તહેવાર અથવા લગ્ન ભેટ તરીકે સોના અને સોનાના ઘરેણાંની ખરીદી અથવા વિનિમય વિના પૂર્ણ થતો નથી.
‘સેફ હેવન’ એસેટ તરીકે ગણાતા સોનાએ તેની કિંમતોમાં નોંધપાત્ર ઉછાળો જોવા મળ્યો છે અને રોકાણકારો અને નાણાકીય વિશ્લેષકોનું ધ્યાન આકર્ષિત કર્યું છે.આ કિંમતી ધાતુ લાંબા સમયથી તેના આંતરિક મૂલ્ય માટે આદરણીય છે અને તે સંપત્તિના સમય વિનાના સ્ટોર અને આર્થિક અનિશ્ચિતતાઓ સામે બચાવ તરીકે સેવા આપે છે.સોનાના ભાવમાં તાજેતરનો ઉછાળો, જોકે ઘણાને આશ્ચર્ય થયું છે કે સોનાની કિંમત શા માટે વધી રહી છે?
સોનાનું રોકાણના માર્ગ તરીકે પણ ખૂબ મૂલ્ય છે અને ભારતમાં દરેક પરિવાર તેમની સંપત્તિનો અમુક હિસ્સો સોનાના સિક્કા અથવા બુલિયનના અમુક સ્વરૂપમાં, જ્વેલરી ઉપરાંત જાળવી રાખે છે.સંપત્તિ તરીકે તેની કિંમત ઉપરાંત સોનાનો ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રોનિક અને તબીબી ઉપકરણોમાં ઇનપુટ તરીકે પણ થાય છે.સામાન્ય રીતે તે એક મોંઘી ધાતુ છે જેની કિંમત વધે છે. કિંમત ઘણા પરિબળોથી પ્રભાવિત થાય છે, જેમ કે આંતરિક અને બાહ્ય. ચાલો આ કારણોને વિગતવાર જોઈએ.
– ભારતમાં સોનાના ભાવનો ઇતિહાસ
ભારતીયો માટે સોનું હંમેશા મૂલ્યવાન કબજો રહ્યું છે. જો કે તેની કિંમત હંમેશા એટલી ઊંચી ન હતી જેટલી તે આજે જોવા મળે છે.વર્ષોથી સોનાના ભાવમાં મોટા પ્રમાણમાં વધઘટ થઈ છે.નોંધનીય એક રસપ્રદ બાબત એ છે કે જ્યારે પણ આર્થિક અસ્થિરતા,સામાજિક અશાંતિ અથવા કોઈપણ પ્રકારની નાણાકીય અનિશ્ચિતતા હોય છે,ત્યારે આવા સમયમાં સોનાના ભાવમાં સામાન્ય રીતે ઉછાળો જોવા મળે છે.ભારત-ચીન યુદ્ધ 1971ની નાણાકીય કટોકટી,2008ની ક્રેશ જેવી ઘટનાઓએ ભાવમાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો છે. આજે ભૌગોલિક રાજકીય અશાંતિ,વૈશ્વિક ફુગાવો જેવા પરિબળો સોનાના ભાવને સતત ઊંચકીને દબાણ કરે છે,જે આપણને યાદ અપાવે છે કે તેની સ્થિતિ આર્થિક અસ્થિરતા સામે મૂલ્યવાન બચાવ છે.

– ભારતમાં સોનાના ભાવ કેમ વધી રહ્યા છે?
ભારતમાં સોનાના ભાવમાં તાજેતરનો વધારો વૈશ્વિક અને સ્થાનિક પરિબળોના સંયોજનને કારણે થયો છે.
·

• ઉચ્ચ વૈશ્વિક કિંમતો માટે ગોઠવણ : વિશ્વભરમાં સોનાના ભાવ વધી રહ્યા છે, અને ભારતીય બજાર આ વલણને અનુરૂપ છે. સ્થાનિક કિંમતો સ્વાભાવિક રીતે આંતરરાષ્ટ્રીય બેન્ચમાર્કમાં ચાલને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
• તહેવારોની મોસમ અને લગ્ન : ભારતમાં સોનાની માંગ પરંપરાગત રીતે તહેવારો અને લગ્નો દરમિયાન વધે છે. આગામી તહેવારો અને લગ્નની સિઝનમાં સોનાની માંગમાં વધુ વધારો થવાની ધારણા છે, જેના કારણે ભાવ પર દબાણ વધી શકે છે.
  – સોનાના ભાવમાં વધારો થવાની અસરો
  સોનાના ભાવમાં વધારો હકારાત્મક અને નકારાત્મક બંને અસરો કરી શકે છે.
  1. હકારાત્મક અસરો:
• રોકાણકારો: આર્થિક અનિશ્ચિતતા દરમિયાન સોનાને સુરક્ષિત આશ્રયસ્થાન તરીકે જોવામાં આવે છે. જ્યારે સ્ટોક અને બોન્ડ જોખમી બની જાય છે, ત્યારે રોકાણકારો સોના તરફ વળે છે અને કિંમતમાં વધારો કરે છે.
• જ્વેલરી ઉદ્યોગ: સોનાના ઊંચા ભાવ વધુ ખાણકામ અને રિસાયક્લિંગને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે, પરંતુ દાગીનાના ઉત્પાદકો પર પણ તાણ લાવી શકે છે જે ગ્રાહકોને ખર્ચ આપી શકે છે.
• ઋણ લેનારાઓ: ગોલ્ડ લોન માર્કેટ ધરાવતા સ્થળોએ, ભાવમાં વધારો લોકોને તેમના સોનાના હોલ્ડિંગ સામે વધુ ઉધાર લેવાની મંજૂરી આપે છે.
  2. નકારાત્મક અસરો:
• આયાત: ભારત જેવા દેશો માટે, જે મોટા પ્રમાણમાં સોનાની આયાત કરે છે, ભાવ વધારો આયાત બિલમાં વધારો કરે છે, જે સંભવિત રીતે વેપાર સંતુલનને અસર કરે છે.
• ફુગાવો: સોનાના ભાવમાં વધારો ઊંચા ફુગાવાની અપેક્ષાઓને પ્રતિબિંબિત કરી શકે છે, જે વ્યાજ દરો અને આર્થિક વૃદ્ધિને અસર કરી શકે છે.
• ઉપભોક્તા: રોજિંદા ઉપભોક્તા માટે, તેનો અર્થ સોનાના દાગીના અને રોકાણના વિકલ્પો હોઈ શકે છે.

1. આંતરિક
– સાંસ્કૃતિક પરંપરાઓ:

ભારતમાં,સગાઈ,લગ્ન,જન્મ અને આવા અન્ય પરંપરાગત સમારંભોની સાંસ્કૃતિક પરંપરાઓનું સન્માન કરવા માટે મુખ્યત્વે સોનાની ખરીદી કરવામાં આવે છે.ઉપરાંત મહત્વપૂર્ણ પ્રસંગોએ સોનાની ખરીદીને શુભ માનવામાં આવે છે અને લગ્ન અથવા તહેવારોની મોસમ નજીક આવતાં તેની કિંમત સામાન્ય રીતે વધે છે.
– ભેટ:
તહેવારોની મોસમ દરમિયાન અને ખાસ મહત્વના પ્રસંગોએ સોનું ખરીદવું એ ભેટ આપવાનું મહત્વનું પાસું છે.
– ફુગાવો:
જ્યારે કિંમતો વધી રહી છે ત્યારે પરંપરાગત રોકાણો મૂલ્ય ગુમાવવાનું શરૂ કરે છે.આવી પરિસ્થિતિઓમાં, સોનાને સુરક્ષિત સંપત્તિ તરીકે જોવામાં આવે છે કારણ કે ચલણના અવમૂલ્યનની તેના આંતરિક મૂલ્ય પર અસર થતી નથી.આમ આર્થિક અનિશ્ચિતતાના સમયગાળા દરમિયાન તે વધુ આકર્ષક બને છે.
– સરકારી નીતિઓ :
સોનાના ભંડારની ખરીદી અને વેચાણને કારણે પણ સોનાના ભાવમાં વધારો થઈ શકે છે. દેશની સરકાર દ્વારા મોટા પ્રમાણમાં વ્યવહારો સોનાના બજારમાં ભાવમાં ફેરફારનું કારણ બની શકે છે.
– વ્યાજ દર :
સોનું અને નાણાકીય સાધનો પરના વ્યાજ દરો વિપરીત રીતે સંબંધિત છે.જ્યારે નાણાકીય સાધનો પર વ્યાજ દરો ઓછા હોય છે,ત્યારે લોકો સોના તરફ વળે છે કારણ કે તે વધુ આકર્ષક રોકાણ બની જાય છે. તેનાથી વિપરિત જ્યારે અન્ય નાણાકીય સાધનો ઊંચા વ્યાજ દર ઓફર કરે છે ત્યારે લોકો સોનામાં રસ ગુમાવે છે.
2. બાહ્ય
– માંગ-પુરવઠો :
સોનું એ એક ધાતુ છે જે વિશ્વભરના નાણાકીય બજારો સાથે નજીકથી જોડાયેલ છે.વિશ્વમાં ગમે ત્યાં તેની માંગમાં કોઈપણ ફેરફાર,કાં તો જ્વેલરી માટે અથવા ઔદ્યોગિક ઇનપુટ તરીકે, સોનાના ભાવને અસર કરે છે.સોનાના ભાવમાં થયેલો વધારો સોના અને ઉપભોક્તા ચીજવસ્તુઓની માંગના સીધા પ્રમાણમાં છે.આ માંગ-પુરવઠો નક્કી કરતું નિર્ણાયક પરિબળ, સોનાનું ઉત્પાદન છે.અન્ય કોમોડિટીની જેમ જ સોનાનો વધુ પુરવઠો તેની કિંમતમાં ઘટાડો કરે છે, જ્યારે પુરવઠો ઘટવાથી કિંમત વધે છે.
– રોકાણની માંગ :
વૈશ્વિક સ્તરે અનિશ્ચિતતાના સમયમાં સોનાની વધતી માંગની અપેક્ષા ઘણીવાર વેપારીઓ અને રોકાણકારો દ્વારા સટ્ટાકીય ખરીદી તરફ દોરી જાય છે.આવા સમયે અન્ય નાણાકીય સાધનો તેમનું આકર્ષણ ગુમાવે છે કારણ કે બજારોમાં ઉથલપાથલ હોય છે.તેથી સોનું એક આકર્ષક સંપત્તિ બની જાય છે જેની કિંમતમાં વધારો થવાની ખાતરી છે અને તેથી તે માંગી શકાય તેવી ધાતુ બની જાય છે.તેથી પણ ગોલ્ડ એક્સચેન્જ-ટ્રેડેડ-ફંડ્સ ETF ની માંગ સોનાના ભાવમાં વધારો કરી શકે છે, કારણ કે આ બે પરિબળો સીધો સંબંધ ધરાવે છે.
– ભૌગોલિક રાજકીય અનિશ્ચિતતા :
સામાન્ય રીતે જ્યારે યુદ્ધ હોય ત્યારે સોનાના ભાવ વધે છે.આપણે બધા અત્યારે રશિયા-યુક્રેન અને ઈઝરાયેલ-હમાસ એમ બે મોટા યુદ્ધોના સાક્ષી છીએ.આવા સમયમાં રોકાણકારો જોખમી અસ્કયામતોને ટાળતા હોવાથી સોનાના મૂલ્યમાં વધારો થાય છે.સાર્વભૌમ-સમર્થિત ગોલ્ડ સિક્યોરિટીઝને પણ પ્રાધાન્ય આપવામાં આવતું નથી કારણ કે તે આખરે સરકાર દ્વારા માત્ર એક વચન છે.ચલણ વિનિમય દર: દેશમાં પ્રવર્તતા વિનિમય દરના આધારે સોનાના ભાવ વધે છે અથવા ઘટે છે.સોનું USDમાં ખરીદવામાં આવે છે અને વેચવામાં આવે છે,તેથી તેની કિંમત પર નોંધપાત્ર અસર પડે છે.નબળો યુએસ ડૉલર સોનાના ભાવમાં વધારો કરે છે અને તેનાથી વિપરીત મજબૂત ડૉલર સોનાના ભાવમાં ઘટાડો તરફ દોરી જાય છે.
– તારણ :
બધું જ કહ્યું અને કર્યું ભલે તમે અનિશ્ચિત સમય સામે રક્ષણ મેળવો અથવા તેને મૂલ્યવાન કબજો તરીકે પસંદ કરવાનું પસંદ કરો સોનાની પોતાની સાર્વત્રિક અપીલ છે.વૈશ્વિક આર્થિક અનિશ્ચિતતાઓ અને બજારની વધઘટને કારણે સોનાના ભાવમાં થયેલા ઉછાળાએ તેના આકર્ષણમાં એક નવું સ્તર ઉમેર્યું છે. રોકાણકારો અને વ્યક્તિઓ સ્થિરતા અને મૂલ્ય તરફ આકર્ષાય છે જે સોનું આવી અણધારીતાના સમયમાં પ્રદાન કરે છે.