આજની ભાગદોડ વાળી દુનિયામાં રાતની સારી ઊંઘનું મહત્વ ઘણીવાર રોજિંદા જીવનની જરૂરિયાતો દ્વારા ઢંકાઈ જાય છે. આપણે આપણી જાતને કામ, સામાજિક પ્રવૃત્તિઓ અને મનોરંજનના વિવિધ સ્વરૂપો માટે ઊંઘનો ત્યાગ કરીએ છીએ. જો કે, તાજેતરના સંશોધનોએ ખાસ કરીને હૃદય રોગના સંબંધમાં, આપણા લાંબા ગાળાના સ્વાસ્થ્ય પર ઊંઘની અછતની નોંધપાત્ર અસરને પ્રકાશિત કરી છે.

અપૂરતી ઊંઘ અને હૃદયના સ્વાસ્થ્ય પર તેની અસરો
ઊંઘ ન આવવાનો અર્થ એ નથી કે બીજા દિવસે થાક લાગે. આ આપણા કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર સિસ્ટમ પર ઊંડી અસર કરી શકે છે. અધ્યયનોએ દર્શાવ્યું છે કે દરરોજ રાત્રે 7-8 કલાકથી ઓછી ઊંઘ લેવાથી હૃદય રોગ થવાનું જોખમ વધી શકે છે. ઊંઘનો અભાવ બ્લડ પ્રેશર નિયમન, બળતરા અને ગ્લુકોઝ ચયાપચય સહિત વિવિધ શારીરિક પ્રક્રિયાઓને વિક્ષેપિત કરી શકે છે. આ અવરોધો હાઈ બ્લડ પ્રેશર, એથરોસ્ક્લેરોસિસ અને હાર્ટ એટેક જેવી પરિસ્થિતિઓના વિકાસમાં ફાળો આપી શકે છે.

હૃદયના આરામ માટે ઊંઘની ભૂમિકા
ગાઢ ઊંઘ દરમિયાન, શરીર સમારકામ અને પુનઃસ્થાપનની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થાય છે. આ હૃદય માટે ખાસ કરીને મહત્વપૂર્ણ છે, જે દિવસ-રાત અથાક કામ કરે છે. ઊંઘ શરીરને હૃદયના ધબકારા ધીમી કરવા, બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવા અને પેશીઓના સમારકામને પ્રોત્સાહન આપતા હોર્મોન્સ છોડવાની તક આપે છે. જ્યારે ઊંઘ સાથે ચેડા કરવામાં આવે છે ત્યારે આ પુનઃસ્થાપન પ્રક્રિયા વિક્ષેપિત થાય છે, અને હૃદય રોજિંદા જીવનના તણાવમાંથી અસરકારક રીતે પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં સક્ષમ નથી.

અપૂરતી ઊંઘ જોખમી છે
સંશોધન અનુસાર જે લોકો સતત ઓછા કલાકો ઊંઘે છે તેઓને સમય જતાં હૃદય રોગ થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. અમેરિકન કોલેજ ઓફ કાર્ડિયોલોજીના જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે જે પુખ્ત વયના લોકો દરરોજ છ કલાકથી ઓછી ઊંઘ લે છે તેમને કોરોનરી આર્ટરી ડિસીઝ થવાનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધારે છે. ઉંમર, લિંગ અને જીવનશૈલીની આદતો જેવા પરિબળોને ધ્યાનમાં લીધા પછી પણ આ જોખમ રહે છે.

લાંબી ઊંઘની અવધિ અને કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર જોખમ
રસપ્રદ વાત એ છે કે વધુ પડતી લાંબી ઊંઘ હ્રદયની બીમારીઓનું જોખમ વધારે છે. જો કે પૂરતી ઊંઘની ખાતરી કરવી મહત્વપૂર્ણ છે, વધુ પડતી ઊંઘ – સામાન્ય રીતે રાત્રે નવ કલાકથી વધુ ઊંઘ – તે અંતર્ગત સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓની નિશાની હોઈ શકે છે. સ્લીપ એપનિયા અથવા ડિપ્રેશન જેવી સ્થિતિઓ લાંબી ઊંઘથી હૃદયરોગનું જોખમ વધી જાણ છે.

તંદુરસ્ત ઊંઘની આદતોને પ્રાધાન્ય આપવું
ઊંઘની અછત સાથે સંકળાયેલ હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડવા માટે, તંદુરસ્ત ઊંઘની આદતો અપનાવવી મહત્વપૂર્ણ છે. આમાં સતત ઊંઘનું સમયપત્રક જાળવવું, આરામદાયક ઊંઘનું વાતાવરણ બનાવવું અને સૂવાના સમયની નજીક ઉત્તેજક પ્રવૃત્તિઓ ટાળવાનો સમાવેશ થાય છે. વધુમાં, ધ્યાન અથવા ઊંડા શ્વાસ જેવી આરામની તકનીકોનો અભ્યાસ કરવાથી ઊંઘની ગુણવત્તા સુધારવામાં મદદ મળી શકે છે.

વ્યાવસાયિક મદદ લેવી
અનિદ્રા અથવા સ્લીપ એપનિયા જેવા સ્લીપ ડિસઓર્ડર સાથે સંઘર્ષ કરતી વ્યક્તિઓ માટે, વ્યાવસાયિક મદદ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે. આ સ્થિતિઓ હૃદયના સ્વાસ્થ્ય સહિત સમગ્ર આરોગ્ય પર નોંધપાત્ર અસર કરી શકે છે. સ્લીપ નિષ્ણાતો વ્યક્તિગત સારવાર યોજનાઓ પ્રદાન કરી શકે છે જેમાં જીવનશૈલીમાં ફેરફાર, ઉપચાર અથવા તબીબી હસ્તક્ષેપનો સમાવેશ થઈ શકે છે. ઊંઘને ​​હવે વૈભવી તરીકે બરતરફ કરવી જોઈએ નહીં. અધૂરી ઉંઘ હૃદયના રોગો માટે ગંભીર ચિંતાનો વિષય છે, જે આપણને આપણી ઊંઘને ​​પ્રાથમિકતા બનાવવા માટે પ્રેરિત કરે છે.